G20 önderleri, 30-31 Ekim tarihlerinde İtalya’nın başşehri Roma’da bir ortaya geldiler. İklim değişikliği ve pandemi üzere global krizlerin ele alınması beklenen bu buluşma, geçtiğimiz günlerde 2020 yılının sera salınımında rekor yıl olarak açıklanmasının akabinde gözleri üzerine çekmişti. İklim krizinin önüne geçmek için kararlı adımlar bekleyen çevreciler ve vatandaşlar, dorukta alınan ‘zayıf’ kararlardan mutlu değil.
2050 yılı, bilim insanları tarafından kritik tarih olarak tabir ediliyor. Araştırmacılar bu tarihe kadar ‘sıfır salınım’ gayesine ulaşmamız gerektiğini söylese de Çin ve Rusya üzere ülkeler pek de sabırsız görünmüyorlar. Elde edilen bilgilere nazaran G20 başkanlarının birçoğu 2050 gayesini kabul ederken global salınıma en çok katkı sağlayan Çin ve Rusya üzere ülkeler bu tarihi ‘çok erken’ bulduklarını belirtip karşı çıktılar. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, hususla ilgili şu açıklamayı yaptı: “2050 sihirli bir sayı değil. Rusya sıfır salınım maksadına 2060’a kadar ulaşmaya çalışacak.”
Çevreciler, “2050 yılı çok geç olabilir” diyor:
Dorukta ‘anlamlı ve etkili’ olduğuna yönelik davet yapılan ‘2050 yılına kadar sıfır salınım’ maksadıyla ilgili G20 tepesinde somut bir plan ortaya konulmazken çevreci Greenpeace örgütü, G20 önderlerini mevcut şartların gerektiği biçimde davranmamakla suçlayarak doruğun sonuç bildirisi için “zayıf, isteksiz ve vizyonsuz” yorumunda bulundu.
Greenpeace örgütünün yöneticisi Jennifer Morgan tepe için “Eğer G20, COP 26 iklim tepesi için bir provaydıysa, dünya başkanları ellerine yüzlerine bulaştırdı.” derken global yoksulluğu sona erdirmek için kurulan memleketler arası örgüt Küresel Citizen’ın yöneticisi Friederike Roder da tepede açıklanan adımları manalı bulmadığını ve “yarım yamalak kelamlar” olduğunu belirtti.
İtalyan Başbakanı, doruğun ‘içeriğinin dolu’ olduğu görüşünde:
2019 yılında Birleşmiş Milletler İklim Zirvesi’nde yaptığı konuşmada başkanlara “bu ne cüret!” diyerek akıllara kazınan İsveçli iklim eylemcisi Greta Thunberg, dünya önderlerini boş kelamlar söylemekle suçlamıştı. Fakat İtalyan Başbakanı Mario Draghi, dünya önderleri her ne kadar eleştirilseler de gerçekleştirilen bu doruğun ‘içeriğinin dolu’ olduğunu tabir etti.
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP 26) öncesinde epey büyük kıymet taşıyan G20 tepesinde 2021 yılının sonuna kadar kömürlü elektrik üreten tesislere memleketler arası kamu finansmanı vermeyi durdurma kararı alındı. Buna karşın BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, tepe hakkında şu yorumu yaptı: “Roma’yı umutlarım gerçekleşmemiş bir halde terk ediyorum. Lakin en azından büsbütün gömülmediler de.”
Global aşı dağıtımında adalet sağlanma kelamı verildi:
Pandemiyle uğraş, G20 tepesinin en değerli başlıkları ortasında yer alıyordu. G20 başkanları 2021 yılının sonuna kadar global nüfusu %50’ye yakın bir oranda, 2022 yılının ortasına kadar da %70’ini aşılamayı hedeflediklerini söylerken her ülkenin aşıya erişebilmesi için adaletli bir tertip sağlamaya yönelik çalışma kelamı verdiler. Gelir seviyesi yüksek olan ülkelerle fakir ülkeler ortasındaki aşılama oranı farkının ahlaki açıdan kabul edilemez olduğunu belirten İtalya Başbakanı Mario Draghi, dorukta yaptığı konuşmada bu durumun global manada olağana dönmeyi de zorlaştırdığına dikkat çekti.
Dorukta alınan bir başka değerli karar ise Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından kabul edilen, %15 oranında global minimum kurumlar vergisinin uygulamaya geçirilmesi oldu. G20’de taban kurumlar vergisiyle ilgili alınan bu kararın 2023 yılında yürürlüğe girmesi planlanırken İtalyan Başbakanı Mario Draghi de ‘tarihi’ olarak nitelendirdiği bu mutabakatın daha adil ve tesirli bir memleketler arası vergi sistemi oluşturacağı kanaatinde.
