Murat İşbilir

Günümüz şartları ve pandemi ortamında internet gereksiniminin ve kullanımının tüm dünyada epeyce arttığı bir süreçten geçiyoruz. Neredeyse tüm plan, program, alışveriş ve işlerimizi internet üzerinden yapar hale geldik. Bu ağır kullanım internet suratlarını da doğal olarak etkiliyor.

Pandemi ile birlikte konutlarımızda bulunan interneti hiçbir periyotta bu kadar ağır kullanmamıştık. Konutlarımızda bulunan teknolojik aletlerin gereksinimleri ve meskendeki öteki bireylerin tıpkı anda internete bağlanması, mahallî ağlarımızda da yoğunluk yaratıyor. Bu durum öteki kullanıcılar için de geçerli. Yani bulunduğunuz bölgedeki yüzlerce tahminen binlerce meskende ağır bir internet kullanımı var. Kullanımın artmasıyla da bölgesel olarak internet performansı düşebiliyor. Bu büsbütün internet servis sağlayıcılarla ilgili bir durum. Lakin kelam konusu mesken temasımız yani mahallî ağımız olduğunda, işler büsbütün bize kalıyor.

Konutlarımızda kullandığımız bilgisayarlarımız çoklukla kablo aracılığıyla internete bağlanıyor. Kablolu ilişki her vakit daha sağlıklı olsa da kablosuz kontağın rahatlığını sunmuyor. Meskendeki birçok akıllı aygıt, televizyon, medya aygıtları, akıllı telefonlar, tabletler ve dizüstü bilgisayarlar kablosuz ilişki gereksinimi doğuruyor. Bu kadar çok aygıtın ağa bağlı olması da kablosuz ilişki performansını olumsuz etkiliyor. İçerisinde bulunduğumuz pandemi devrinde, kablosuz ilişki performans kayıpları da bir oldukça arttı. Bu performans kayıpları her vakit yaşanan bir şey olsa da günlük hayatımızı çok etkilemiyordu. Bilhassa interneti yalnızca tarayıcıda gezinmek, bir şeyler okumak yahut müzik dinlemek için kullananlar bu performans kayıplarından hiç etkilenmiyordu. Ağır internet kullanımlarında hissedilen performans kayıpları şu an açık bir formda birçok kullanıcı tarafından hissediliyor.

Kablosuz internetin performansı pek çok değişkene bağlı olduğu için kayıplar daha çok yaşanabiliyor. Mesela modeminizin yanında bulunan bir ayna yahut elektromanyetik sinyal yayan bir aygıt bile performansını etkileyebilir. Etrafınızda bulunan konutlarda kablosuz internet kullanan sayısı fazlaysa yahut modeminiz konutunuzun bir ucundaysa, tekrar performans kayıpları yaşamanız mümkün. Bunun sebebi ise kablosuz internetin makul frekans aralıklarını kullanmasıdır. Modeminiz, yaydığı radyo dalgaları sayesinde kablosuz internet yayar. Muhakkak bir kanal üzerinden yayılan bu dalgalar ile internete bağlanırız. Modemlerde ortalama 13 ya da 14 adet farklı kanal vardır. Dalgalar bu kanallardan yayılır. Fakat birçok modem tıpkı kanalı kullanır. Bunu dört şeritli bir yol olarak düşünebiliriz. Şayet herkes tek bir şeritten gitmeye kalkarsa trafik oluşur. Kablosuz internette de herkes birebir kanaldan bağlanınca emsal bir trafik meydana geliyor.

1- En Uygun Tahlil: Kablo ile Bağlanın

Üstte bahsettiğimiz kablosuz internet sorunlarının en keskin ve aktif tahlil yolu, aygıtlarınızı kablo ile internete bağlamaktır. Konutunuzda kablo ile internete bağlanmayacak birçok aygıt olabilir, fakat kablosuz irtibat ile internete bağlanan aygıtların sayısını azaltmanız, kablosuz internet performansını bir ölçü güzelleştirecektir.

Bununla birlikte, kullandığınız modem, router, access point üzere aygıtların kablosuz internet dağıtım gücü ve kapsam alanı düşükse, internetiniz ne kadar süratli da olsa, kablosuz bağlanan aygıt sayınız az da olsa sorun yaşamanız mümkün.

Kablolu internet yalnızca bu sorunları çözmekle kalmaz, size daha stabil bir internet suratı sunar. Kablosuz internette çeşitli kopmalar yahut yüksek sürat değişimleri görülebiliyor. Kablolu internette bunları minimuma indirmeniz mümkün. Bu sisteme geçmek sanıldığı kadar da sıkıntı değil. Ethernet kablosu olarak bilinen CAT5, CAT6, CAT7 üzere kabloların bir ucunu modemde Ethernet portuna, bir öbür ucunu da bilgisayara taktığınız anda kablolu internetiniz kullanıma hazır hale geliyor. Öbür rastgele bir süreç yapmanıza gerek yok. Birden fazla bilgisayarda yahut akıllı aygıtta kablolu internet kullanmak istiyor ve modeminizde buna yetecek kadar Ethernet portu yoksa, küçük bir sürece daha gereksiniminiz olabilir. “Switch” ismi verilen bir aygıt yardımı ile Ethernet portunuzu çoğaltabilirsiniz. Yeniden Ethernet kablonuzun bir ucunu modeme öteki ucunu da switch’e takmanız gerekiyor. Akabinde tüm bilgisayarlar için bir adet Ethernet kablosunu swicth’e bağlayarak internete bağlanabilirsiniz.

Ayrıyeten konutunuzdaki medya aygıtları, akıllı televizyonlar ve birçok akıllı aygıt için kablolu irtibat dayanağı mevcut. Bu aygıtları da kablo ile bağlamanız, belirttiğimiz üzere kablosuz internet kontağına nazaran daha sağlıklı olduğu için daha düzgün bir performans sunacaktır.

2- Modeminizin Etrafını Boş Bırakın

Aygıtlarınızı kablo ile bağlayamıyorsanız alabileceğiniz tedbirler de var. Bunlardan birincisi, modem etrafını, sinyali düzgün yayabilecek formda pak tutmanızdır. Modemin yaydığı dalgalar etrafında bulunan eşyalardan etkilenebilir. Her eşya bu durumu etkilemese de kimi eşyalar modeminizin performansını düşürebiliyor. Örneğin elektromanyetik alan yayan aygıtlar.

Pekala öbür ne üzere tedbirler alınabilir?

• Modeminizi yüksek bir yere koyun. Mesela bir raf ya da kitaplık olabilir. Aşağıda yer alması sinyallerin verimliliğini azaltabilir.
• Etrafında çok fazla eşya bulundurmayın. İçeriğinde metal bulunan eşyalar sinyallerin gücünü epey tesirler. Mesela genelde aynaların ardında metal yüzeyler kullanılır. Ayrıyeten duvarların fayansla kaplı olduğu bir yerde bulunuyorsa modeminiz yeniden makûs sonuçlar alabilirsiniz. Yani siz siz olun metal ve fayans üzere gereçlerden modemi uzak tutun.
• Tüm bu eşyaların haricinde aslında en çok dikkat edilmesi gereken nokta duvarlar. Konutun içerisinde modem ile aranızda çok fazla duvar varsa sinyallerin gücü düşer. Bu noktada mümkün olduğunca modeme yakın olmak en güzeli. Şayet tek başınıza değil de ortak kullanıyorsanız da öbür bir husus de bahsettiğimiz üzere konutun orta noktasında tutmak en düzgün sonucu verir.

3- Modeminiz Destekliyorsa 5 GHz İrtibat Kullanın

Birtakım modemler dual band (çift bant) ismi verilen bir özelliğe sahiptir. Bu özellik modemin iki farklı frekansta çalışmasını sağlar; 2.4 GHz ve 5 GHz. Şayet modeminiz destekliyorsa modem arayüzüne girip süreci yapabilirsiniz. Tarayıcınıza birebir bir web sitesine girer üzere 192.168.1.1 (değilse 192.168.0.1 deneyin) yazarak arayüze giriş yapın. Akabinde arayüzdeki “Kablosuz Ağ Ayarları” ayarlarını bulun ve girin. Kablosuz ağ ayarlarında 5 GHz bandını seçin ve etkin edin. Günümüzde hala 5 GHz dayanaklı aygıtların sayısı az diyebiliriz. Münasebetiyle daha az aygıt demek, daha süratli internet demek!

Bununla birlikte 5 GHz frekansının kapasitesi, 2.4 GHz frekansının kapasitesine nazaran çok daha geniş bir data aralığı sunar. Bu sebeple çok daha yüksek suratlara erişmeniz mümkün. Bilhassa ülkemizde 2.4 GHz epeyce ağır kullanım altında. Trafikten yani frekans kalabalığından kaçmak için 5 GHz temas hoş bir seçenek. Natürel bu kanala geçerken de manuel seçim yapmanız gerekiyor. Zira bilhassa telefonlar otomatik olarak 2.4 GHz’den bağlanır. Siz bir sefer ayarlasanız dahi bir açıp kapattığınız anda tekrar 2.4’e bağlanacaktır. Bunu manuel olarak aygıtlarınızda sistemli olarak seçebileceğiniz üzere iki kanalı iki farklı Wi-Fi ağı olarak da kullanabilirsiniz. Kablosuz ağ ayarlarınızdan yeni bir Wi-Fi ağı oluşturarak biri 2.4 GHz başkasını 5 GHz olarak adlandırırsanız cihazlarınızdan direkt olarak seçim yapmanız kolaylaşır. Böylelikle daima manuel olarak 5 GHz ağına bağlanmak zorunda da kalmazsınız.

4- Modemin Pozisyonu Çok Değerli

Modemin konutunuzdaki en âlâ pozisyonu, meskenin orta kısımlarıdır. Böylelikle konutunuzun her yerinden internete bağlanmakta sorun yaşamazsınız.

Pekala diğer ne üzere tedbirler alınabilir?

• İnternete bağlandığınız aygıt modemden uzaklaştıkça performans kaybı yaşarsınız. Modem bir uçta siz bir uçta olursanız internet süratiniz istediği kadar yüksek olsun kâfi sinyal alamayınca performans kaybı yaşarsınız.
• Konutunuzun bir ucunda duran modemler, komşu binalarda yer alan modemlerin sinyalleri ile çakışabilir. Yeniden bu da performans kaybına sebep olur.
• Daha evvel de bahsettiğimiz üzere; ne kadar az duvar, o kadar güçlü sinyal demektir! Şayet interneti tek başınıza kullanıyorsanız, modeme mümkün olduğunca yakın olun. Ancak ortak kullanım yapıyorsanız ve konutunuzun her yerinden internete bağlanan birileri varsa, orta nokta çok ülküdür.

5- Wi-Fi Güçlendirici Kullanabilirsiniz

Bulunduğunuz yerde şayet modeme çok uzaksanız performans kaybı yaşamanız çok mümkündür. Meskeninizde yahut ofisinizde modemi yakınlaştıramıyorsanız, bir Wi-Fi güçlendirici edinerek daha güçlü sinyaller alabilirsiniz.

Pek çok markada bulunan bu eserler Wi-Fi menzilinizi genişletir. Modelden modele farklılık gösterse de temel gaye bilgisayarınıza yakın bir yerde bu güçlendiriciyi kullanarak daha güçlü sinyaller almanızı sağlamaktır. Kimi modeller USB girişi ile bilgisayara bağlanırken kimi modeller direk kablosuz olarak çalışabiliyor. Küçük lakin tesirli olan bu aygıtlardan edinmek yeterli bir alternatiftir.

Bu eserlerden tercih ederken tekrarlayıcı özelliğe sahip olanları değil de mesh özelliğe sahip olanları kullanmak daha tesirlidir. Mesela üstte bahsettiğimiz 2.4 GHz ve 5 GHz ortasında otomatik geçiş yapan güçlendiriciler bulunuyor. Ayrıyeten internete bağlandığınız aygıtın nerede olduğunu algılayarak o bölgeye daha ağır dalga verirler. Velhasıl bu akıllı eserler size en optimum ilişkiyi sağlar. Her eser ne yazık ki bu performansı göstermiyor. O sebeple eser tercihi yaparken dikkatli olmanız ve mesh özellikli bir güçlendirici almanızı tavsiye ediyoruz.

6- Modeminizi Tertipli Bir Aralıkta Kapatıp Açın

Modeminizi ortalama haftada bir kez kapatıp açmanız gerekir. Yalnızca güç düğmesinden kapatıp 30-40 saniye bekledikten sonra tekrar açmanız kâfi. Kolay ancak tesirli bu usul için yalnızca deneyin ve tesirini görün.

Ayrıyeten kimi aygıtlarda bu süreç büsbütün otomatik yapılabiliyor. Destekleyen bir modeminiz yahut router aygıtınız varsa, otomatik tekrar başlatma ayarını faal ederek bu süreci otomatik bir formda yapabilirsiniz. Örneğin şimdi internet kullanımına başlamadığınız sabahın erken saatlerinde, modeminizin otomatik olarak yine başlatılmasını sağlayarak daha stabil bir temas sağlayabilirsiniz.

7- Eski Teknolojiyi Kullanan Aygıtları Yenileyin

Teknoloji her an değişiyor. Natürel bunun suratına yetişmek de bir o kadar zorlaşıyor. Fakat çok eski teknolojileri kullanmak bilhassa internet konusunda makûs performans almanıza neden olabilir. 11N ve 11G teknolojilerinin artık yeni versiyonları var. Bu eski teknolojiler yerine yenilerini kullanmak daha güzel randıman almanızı sağlar.

Ayrıyeten üstte da bahsettiğimiz üzere 5 GHz ağlarını (Wi-Fi 5 ve sonrası) destekleyen aygıtlar, kablosuz internet kelam konusu olduğunda en performanslı aygıtlardır.

8- Modeminizin Yazılımını Güncelleyin

Yazılımsal (firmware) olarak aktüel bir modem kullanmak da internet ağınızı tesirler. Modeminizin firmware güncellemesini yapmayı atlamayın. Çoğunlukla bu süreç modem arayüzünden (192.168.1.1 ya da 192.168.0.1) yapılır. Tüm modem üreticileri en son sürümü kullanmayı tavsiye eder. Ayrıyeten güncellemelerle güvenliğiniz de teminat altına alınır. Birçok firmware güncellemesi, ortaya çıkmış güvenlik açıklarını kapatmaya fayda.

Kullandığınız modemin markasının internet sitesinde yer alan en yeni firmware sürümünü indirmeniz gerekir. Her marka kendi internet sitesinde bu sürümü yayınlar. Bunu indirdikten sonra modem arayüzüne tarayıcınıza 192.168.1.1 ya da 192.168.0.1 yazarak ulaşın. Akabinde Firmware güncellemesi seçeneğini bulmanız gerekiyor. Bu menü çoklukla Sistem, Update (Güncelleme) yahut Gelişmiş Ayarlar adındadır. Güncelleme menüsünü bulduktan sonra çoklukla 2 seçeneğiniz vardır; lokal güncelleme ve online güncelleme.

Mahallî güncelleme, üstte belirttiğimiz firmware evrakını indirip, arayüzdeki evrak seçme kısmından kelam konusu belgeyi seçerek yazılım yükseltme sürecini yapabileceğiniz kısım.

Online güncelleme ise, modem üreticinizin kendi sunucularından güncelleme denetlemesi yapıp otomatik olarak firmware güncelleme sürecini yapabileceğiniz kısım. Online güncelleme seçeneğinde rastgele bir güncelleme bulunmuyorsa, üreticinin web sitesinden de sürüm güncellemesi denetimi yapmakta yarar var.

9- Modeminizi Yenileyin

Modeminizi ortalama 3-5 yılda bir yenilemek performansınızı artırabilir. Teknolojinin daima geliştiği bir devirdeyiz. Bu sebeple eski eserler bazen performans kaybına yol açabilir. Ayrıyeten 7 gün 24 saat çalıştıklarını da varsayarsak bir epey efor sarf ediyorlar. Ayrıyeten üstte bahsettiğimiz eski teknolojileri kullanmak modemler için de geçerli. 11AC / Wi-Fi 5 ya da yeni Wi-Fi 6, Wi-Fi 6E üzere standartları destekleyen modemler kullanmak internetinizden en yüksek performansı almanızı sağlar.

Tüm bu süreçlerin akabinde internet performansınızda bir güzelleşme olacaktır. Metotları dikkatle uygulamaya uğraş gösterin.

Türkiye’nin başarılı internet servis sağlayıcılarından olan TurkNet, dileyen kullanıcıları için modem satış hizmeti sunuyor. Rastgele bir araştırma ve ekstra bir uğraş göstermeden, internetiniz ve altyapınız ile uyumlu Zyxel modemi sipariş edebiliyorsunuz.

Örneğin TurkNet üzerinden Zyxel VMG3625-T50B isimli modemi satın alarak hem 2.4 GHz hem de 5 GHz ağlarını kullanmaya başlayabilirsiniz. 4 adet anten bulunduran bu modem, yüksek sürat isteyenler için ülkü bir seçenek. Ayrıyeten TurkNet, satın aldığınız modemleri tarifenize ek olarak taksitlendirebiliyor.

TurkNet Abonesi Değilim, Nasıl Olurum?

TurkNet, kullanıcılarına oturdukları yerden kolay ve zahmetsiz müracaat imkanı tanıyor. Bu noktada online müracaatınızı da dijital olarak 3 adımda gerçekleştirebiliyor ve işlemleri Online Süreç Merkezi’nden takip edebiliyorsunuz. Bu sayede abonelik süreci anlık olarak Online Süreç Merkezi veya TurkNet Taşınabilir Uygulaması üzerinden takip edilebiliyor. Yani oturduğunuz yerden akıllı telefonunuz yahut bilgisayarınızdan müracaat süreçlerini gerçekleştirebilirsiniz.

Pekala tüm bu kademeler nasıl gerçekleştiriliyor?

1. Müracaat sonrası dokümanları hazırlama: İnternet sitesi üzerinden veya 0850 288 80 81 numaralı telefon üzerinden birinci müracaatınızı yapın.
2. Çizgi tahsisi ve farklı operatörlerden geçiş: Kullanılacak altyapı ve tarifeye nazaran çizgi tahsisi ve farklı internet servis sağlayıcılardan geçiş süreçleri.
3. İnternet konseyimi: TurkNet, birinci iki basamak tamamlandıktan sonra sizinle irtibata geçer ve internet heyetimi (modem ve gerekli bağlantılar) için randevu talep eder.

TurkNet’in kolay ve dijital müracaat sürecini “3 Adımda Nasıl TurkNet’li Olurum?” makalemize göz atarak öğrenebilir, internet müracaatınızı gerçekleştirebilirsiniz.

Ayrıyeten öğretmen ve öğrenciler için olan özel kampanya için buraya, gezgin internet hizmeti için buraya ve altyapı sorgulamak için de buraya tıklayın.