İnsanlık, teknolojik gelişmelere bağlı olarak biçim alan bir yapıya sahip. Silahlarımızı geliştirdiğimizde savaşa giriyor, bir hastalığın tedavisini bulduğumuzda yeni hastalıklara neden oluyoruz. Asla sonu gelmeyen bu döngü içerisinde; iki adım ileriye gidiyor, bir adım, hatta bazen 10 adım geriye düşüyoruz. Tekrar de geçen uzun vakit dilimleri sonucunda, gelişmeye devam ediyoruz. Her vakit olması gerekenleri biraz geriden takip ediyoruz.
1900’lü yılların başında otomobillerimizin bir gün uçabileceğini iddia ediyor, 2000’li yıllarda o araçları üretiyor, sonra herkesin uçan otomobil kullanması için uygun trafik şartlarını oluşturmadığımızı fark ediyoruz. Ortamızda bu gelişmelere yalnızca mantık çerçevesinden bakıp boşa heyecan yapmanın gereksiz olduğunu düşünenler var.
TeknoGelecek serisiyle, mantıklı ve heyecanınızı yine körükleyen gelişmelere yakından bakmaya devam ediyoruz. Bugün daima birlikte 2053 yılına dek yaşanması beklenen gelişmelere bakıyoruz.
2019: Parmak müsaadeden ötesi
Akıllı telefonlarımızdaki göz tanıma sistemleri, kızılötesi ışık uzunlukları sayesinde artık yeterlice yaygınlaşmış durumda. Tıpkı halde yüz tanıma teknolojileri de artık cebimizdeki bilgisayarların kıymetli bir kesimi. 1.4 milyar insanın yaşadığı Çin’de, güvercin gibisi drone araçları halkı gözlemliyor. Hava alanlarında kimlik doğrulaması için evrak gösterme mecburiliği yavaş yavaş ortadan kalkıyor.
Gözümüz ve yüzümüzle bizi tanıyan aygıtlar, parmak izi teknolojilerini tarihe gömdüler. Pekala göz ve yüz hareketlerinizle denetim edebileceğiniz akıllı telefonlara ne dersiniz? 2019’u ve sonrasını bekleyin.
2020: Check-up yapan kağıtlar
Ebola, domuz gribi, Zika, tüberküloz ve daha pek çok hastalık için aslında kâfi teşhis teknolojimiz var. Asıl sorun, bu teknolojileri hastalıkların oluştukları bölgelere götürebilmek. Sıhhat hala dünyanın en kıymetli şeylerinden birisi. Bilim insanları ise onu ucuzlatacak bir teknik üzerinde çalışıyorlar. Yakın bir vakitte, özel olarak tasarlanmış kağıttan yapılan epey ucuz teşhis araçlarının yaygınlaştıklarını göreceğiz.
2023: Dizayncı antibiyotikler
Her hastalığın ve virüsün yapısına özel olarak form alabilen yapay antibiyotikler yaygınlaşmaya başlayacak. 2000’li yılların başından bu yana yapılan araştırmalar, artık sonuç vermeye başladılar.
2024: Yenilebilen robotlar
Yanlış okumadınız, evet robotları yiyeceğiz, lakin o denli düşündüğünüz üzere değil. Programlanabilen mikro-botlar, haplarla bedeninize girip, sakatlıklarınızı güzelleştirmek, sinirsel hastalıkların kaynaklarını keşfetmek için kullanılacaklar.
2026: Akıllı kıyafetler
Nano-gözeneklere sahip olan kumaşlar, minyatür ve esnek elektronik devreler sayesinde boyut ve renk değiştirebilen kıyafetler üretilecek. Bu kıyafetler, tıpkı vakitte hava şartlarına nazaran soğuk ya da sıcak tutma işlevlerine sahip olacaklar. Gitgide ısınan Dünya’da yaşamaya devam edecekler için hayli fonksiyonel olsa gerek.
2027: Her yerde çeken internet
Dünya’nın etrafını saracak, yakın yörüngede konumlandırılacak küçük uydular, kablosuz olarak birbirlerine bağlandıkları bir bağlantı çeperi ile gezegenimizi içine alacaklar. İnternet vakitle daha ucuz, daha süratli, daha erişilebilir olacak.
2028: Volkan madenciliği
Bedelli taşlar ve madenlerin çıkartılması için toprakları kazma devranı son bulmaya başlıyor. Artık yer kabuğunun altındaki ziyadesiyle sıcak olan o lav katmanında, alev denizinde madencilik yapmanın vakti geliyor. Elbette insan madencilerle değil, gelişmiş ve ısıya son derece sağlam olan makinelerle… Bir not olarak belirtelim: Elmas üzere madenlerin kıymetli bir kısmı, çabucak altınızdaki lav denizinde yüzen dev kayaların içerisinde bulunuyor.
2029: Karbonu dönüştüren bataryalar
Teknolojik gelişmelerin önündeki en büyük mani güç ve enerjiyi depolama sistemleri. Hala günde iki kez telefon şarj ediyoruz. Etrafınızdaki karbondioksiti emerek elektrik gücü üreten bataryalar ise çok yakında. Şimdilik biraz değerliler, lakin ucuzlamalarına çok az kaldı.
Birebir yıl: Spintronik ile herkes için kuantum bilgisayar
Elektronların hala tam manasıyla keşfedemediğimiz kuantum hareketleri, yeni jenerasyon elektronik devreler üretmemizi sağlayacak. Günümüzde “spitronik” ismi verilen bu anlayış, elektronik devrelerin kökten değişmesine imkan tanıyacak. Kuantum bilgisayarların herkes tarafından kullanılması da spintronik ihtilaline bağlı olarak mümkün olacak.
2030: Genetik tedavi hapları
Laboratuvarlara yapılan denetimli genetik mutasyonlar, artık haplarla istediğiniz her yerde mümkün olacak. Bu mikro-mutasyonlar hastalıkların tedavisi için kullanılacaklar. Merak edenler, ISG15 mutasyonunu araştırabilirler.
2031: Elmas bataryalar
Özel olarak tasarlanmış elmas kaynaklı sistemler, radyoaktif atıkları elektrik gücüne çevirmeyi mümkün kılacaklar.
2032: Optogenetik de ne ola ki?
Alzheimer, otizm, şizofreni ve Parkinson üzere semptomlar, şimdi bilim dünyası tarafından tam olarak aydınlatılamadılar. Örneğin hala otizmin kaynağıyla ilgili net bir açıklama yok. 2020’li yıllarda başlayacak “optogenetik” ismindeki yeni bir araştırma kolu, sonuçlarını 2030’lu yılların başında vermeye başlayabilir. Bu hastalıklar, yeni teknikler sayesinde tedavi olabilirler.
2033: Ucuza nanoteknoloji
Rastgele bir formda yanmayan elbiseleri kaç kişinin üzerinde gördünüz? Nanoteknolojik imkanlar moda ile sonlu değiller, lakin modaya ayak uydurmaktan daha değerliye mal oluyorlar. DNA sarmallarından ilham alınarak üretilmesi beklenen gereçler, herkesin nanoteknolojiye ulaşmasını sağlayacak.
Tıpkı yıl: Çok ucuza mal olacak güneş panelleri
Hala insanların büyük çoğunluğu kömüre bağlı şebeke elektriği tüketiyor. Güneş panellerinin kıymetli olması hasebiyle, kendi gücünü üreten yapılar yaygınlaşamıyor. Kalsiyum kaynaklı bir mineral olan “perovskit” bunun tahlili olabilir. Yüksek teknolojiye sahip, daha verimli ve epey ucuz güneş panellerini, 2030’lu yılların başında görmeye başlayacağız.
2034: Kuantum internet
Şu sıralar kuantum fiziği alanındaki çalışmaların bir eseri olan “Kuantum Alanı Dağıtımı (QKD)” ismindeki bir teknik, uydularda kullanılamaya başlanacak. Bu sayede kuantum internet denilen, daha stabil, akıllı ve süratli internet teknolojisinin temelleri atılacak. Bu ağlar, bilim beşerlerine nazaran asla hacklenemeyecekler.
2035: Organik yapay materyaller
Yaşayan organizmalardan ilham alınarak üretilen yapay materyallerle; kendi kendini temizleyen kıyafetler, kendisini tamir eden binalar, kırıkları ve çizikleri resen onara ekranlar göreceğiz.
2036: MEDYUM YAPAY ZEKA İHTİLALİ
Mevcut hava şartlarını, politik olayları ve hatta elektronları tahlil edebilen yapay zekalarla, yakın geleceği kestirim etmek kolaylaşacak. Günümüzde bu teknolojinin birinci adımlarını dev sanayi şirketlerinde görüyoruz. Üretim yapan makinelerdeki küçük belirtilerle hesaplama yapan yapay zekalar, yaşanması beklenen üretim meselelerini şirkete evvelce bildiriyor. Böylelikle üretim aksamıyor.
Birebir yıl: Dizayncı moleküller
Üstün atomlardan üretilen yapay moleküller, akıllı gereçler üretmek için kullanılabilecekler. Kompozit üzere günümüz dünyasında hayli değerli bir yere sahip olan materyalleri bu sayede göreceğiz.
2037: Herkesin meskeninde bir 3 boyutlu yazıcı bulunacak
Günümüzde epeyce değerliye mal olan 3 boyutlu yazıcı teknolojileri, artık ucuzlayıp herkesin konutuna girmeye başlayacak. Üstelik o denli yalnızca plastik heykelcikler değil, ilaçlar, yemekler hatta elektronik devreler basabilecekler.
2038: Etrafımızı saracak bilgisayar ekranları
Bilim kurgu sinemalarında gördüğümüz, kişinin etrafını saran ekranlara sahip bilgisayarlar tüketici elektroniğinde yer almaya başlayacaklar. Üzerinizde sensör olmadan, beden hareketlerinizle etkileşime girebileceğiniz bu ekranlarda yeni bir dünyanın kapılarını aralayacağız.
2039: BAĞIMSIZ GÜÇ İHTİLALİ
Yenilenebilir güç kaynaklarının herkes tarafından kullanılabilir olması, evvelki gelişmelere de bağlı olarak. Tam manasıyla kendi kendisine yetebilen binalar, fabrikalar ve konutlar görmemizi sağlayacak. Acil durumlar için konutunuza bağlayacağınız bataryaları kullanacak, arabanızı de artık bu halde şarj edeceksiniz. Bunlar günümüzde mümkün, lakin yaygınlaşmaları vakit alacak.
2040: Genetik kodlama
Şu anda bu yazıyı okuduğunuz elektronik devrelerin süreç gücüne sahip, DNA boyutundaki işlemcilerle, tıpkı DNA üzere kodlanabilen muhteşem bilgisayarlar görmeye başlayacağız. Elbette yaygınlaşması için hayli vakit geçmesi gerekecek.
Tıpkı yıl: Genetik olarak kodlanan bebekler
Beşerler sahibi olmak istedikleri ülkü bebekleri genetik olarak tasarlayabilecekler. Bugün mevcut olan kimi teknolojiler buna müsaade verse de problemlerin çözülmesi ve yaygınlaşması vakit alacak. Etik problemler ve tartışmalarla, geleceğin TV programlarında, bu işi farklı boyutlara çeken uzmanlar göreceğiz.
2041: Holografik evcil hayvanlar
Yapay zeka yazılımları, hislere nazaran reaksiyon verebilecek bir pozisyon gelecekler, eş vakitli olarak gelişen hologram teknolojileriyle konutunuzda hologramdan oluşan, sizi anlayan ve reaksiyon verebilen evcil hayvanlar görebileceksiniz. Elbette ucu çok açık bir teknolojik gelişme kelam konusu.
2043: Mikrodalga roketlerle uzay seyahati
Mikrodalga teknolojilerini kullanarak uzaya çıkabilen roketlerle, uzay seyahatimizin bahtı değişecek. Daha çok insan, daha sık uzay seyahati yapabilecek.
2044: Fizyon gücü adına!
Güce ait meselelerin tahlilinde, en büyük umutlarımızdan olan füzyon gücü, dünya üzerinde yaygın bir halde kullanılabilecek. Önünde trafo yerine füzyon reaktörleri bulunan fabrikalar ve kentler göreceğiz.
2045: Uzayda insan üretimi güç kaynakları
Şu anda Dünya’nın yörüngesinde dolaşan uyduların, aslında birer güneş paneli olan kanatları, yakında enerjiyi direkt güneş ışınlarından almayacak. Onun yerine uzaya gönderilen aynalar, tıpkı anda pek çok uydunun güç gereksinimini daha ucuza çözebilecek.
Tıpkı periyot: Kuantum ihtilali
Kuantum bilgisayar sistemleri artık astronomi, ilaç üretimi, mimari, iktisat üzere alanlarda insanlara bağlı olan birçok vazifesi devralacaklar. Günümüzde Google’ın takviye verdiği NASA denetimli uydularla, insan müdahalesi bulunmadan yeni gezegenler keşfediliyor.
2047: Genetik şuur
Çağdaş insanın en kilit genlerinden olan “osteocrin” için yapay genetik müdahaleler mümkün olacak. Bu gen, karmaşık şuur yapımıza ulaşmamızı sağlayacak kimi ileri seviye teknolojileri mümkün kılabilir.
2049: Geo-mühendislik çağı
Gitgide ısınan gezegenimizi soğutmak için kalsit kaynaklı gereçlerle, atmosferi tedavi etmeye çalışacağız. Bu tedavi, ömür umudu kalmayan bir hastayı tekrar ameliyat masasına yatırmak üzere olacak. Tekrar de insanlık yuvasını terk etmemek ismine, kendisiyle savaşmaya devam edecek.
2050: Karbondioksit kayaları
Günden güne mahvettiğimiz gezenimizin ömür şartları sertleşmeye başlıyor. Artık geri dönüşü olmayan sonu aşarak, Sera Gezegen ismi verilen bir yerde yaşıyoruz. Yüksek sıcaklıklarla uğraş için, atmosferdeki çok ölçüdeki karbondioksiti taşlaştıracak bir sistem geliştirdik. Artık en büyük atığımız olan karbondioksiti, kayalar dönüştürüp yer altına gömeceğiz.
2055: Yükselen sulardan kurtulmanın yolu, üzerlerine yaşamak
Artık büyük süratlerde eriyen buzullardan ötürü yükselen deniz sularına karşı direnmeyi bırakacağız. Yakın bir vakitte sulara karşı duvar örmek mümkün olmayacak. Pes edip, suyun üzerine inşa edeceğimiz kentlerde yaşamaya başlayacağız. Uygun bölgelerde bu kentler su altına da uzanabilecek.
21. yüzyılın ikinci yarısında yeni yuvamız olan sularda kentleşmeye başlayacak, güç muhtaçlığımızı bile okyanuslardan karşılayacağız. Listede yer alan bütün gelişmelerin elbette söylenen yılda yaşanması durumu katılık taşımıyor. Günümüzde hala süren bilimsel araştırmaların sonuçlarından hareketle öngörülen bu gelişmeler, torunlarımızın ve onların torunlarının hayatlarını değiştirecekler.
TeknoGelecek serimizin evvelki yazılarına ulaşmak için aşağıdaki listeye göz atabilirsiniz:
