Ferdî Bilgileri Müdafaa Şurası (KVKK), araç kiralama şirketleriyle ilgili kıymetli bir açıklama yaptı. Gelen bir ihbarın değerlendirildiğini ve bu ihbar kapsamında araç kiralama şirketleri ortasında müşterileri fişleyen bir sistem olduğu sonucuna ulaştığını açıklayan KVKK, hususla ilgili olarak yasal sürecin başlatıldığını açıkladı.
Edinilen bilgilere nazaran araç kiralama şirketleri, müşterilerle ilgili görüşlerini birbirleriyle paylaşıyor ve oluşturdukları bir kara listeyi dal paydaşlarına iletiyordu. Böylece tüm firmalar, hangi müşteride olumsuz tecrübeler yaşandığını görüyor, o kişi ya da kuruma araç kiralama yapmıyordu. Bu iş için özel bir yazılım geliştirildiğini tespit eden yetkililer, kara listenin Türkiye’deki kaç kiralama firmasına ulaştığını ise tespit edemediler.
KVKK’dan yapılan açıklama şöyle
- Şura tarafından yürütülen incelemeler sonucunda araç kiralama kesiminde “kara liste” yazılımlarına/programlarına/uygulamalarına başvurulduğu anlaşılmıştır.
- Araç kiralama yazılımcısı ve satıcısı şahısların araç kiralama firmalarına “kara liste” özelliği de içeren araç kiralama yazılımları sundukları,
- Bu yazılımlara kendi kendi müşterileri olan araç kiralayan gerçek bireylerin ferdî datalarının işlendiği, işlenen bu bilgiler ortasında araçların kullanım sürecinde meydana gelen aksilikleri yahut araç kiralama firmasının yorumlarını da içeren “kara liste” bilgilerinin yer aldığı, bu bilgilerin işlendiği,
- Bu yazılımların başka araç kiralama firmalarının açmasına da imkan veren sistemler olarak tasarlandığı,
- Böylelikle araç kiralayan şahısların ferdî datalarının karşılıklı olarak paylaşılmakta olduğu tespit edilmiştir.
- Bir araç kiralama firmasının işlediği şahsî bilgileri yazılım vasıtasıyla bilinmeyen sayıda araç kiralama firması ile paylaşmasının kanunun dördüncü unsurunda düzenlenen genel prensiplerden “hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma”, “belirli, açık ve yasal gayeler için işlenme”, “amaçla temaslı sonlu ve ölçülü olma” unsurlarına terslik teşkil edeceği bedellendirilmektedir.
- Öte yandan, ihbara mevzu kara liste uygulamalarında araç kiralama firmaları, gerçek kişi müşterilerden ferdî bilgileri birinci elden toplayan data sorumlularıdır.
Tüm bu değerlendirmeler ışığında;
- Hukuka karşıt bu üzere uygulamalara son verilerek, araç kiralama bölümünde şahsî bilgi sürece süreçlerinin kanuna uygun olmasını teminen kanunun 12’nci unsurunda düzenlenen gerekli teknik ve idari önlemlerin bilgi sorumlularınca alınması gerektiğine,
- Kelam konusu tedbirleri almaksızın ve kanun kararlarına karşıt halde araç kiralama kesiminde kara liste uygulamasına başvuran bilgi sorumluları hakkında süreç tesis edileceği konusunda kamuoyunun bilgilendirilmesine oybirliğiyle karar verilmiştir.
