Gezegenimizin Kuzey Yarım Küre’sinde yaşadığımız için uzaya daima belirli bir açıdan bakıyoruz, bu yüzden de Ay’ın spesifik bir görünümüne aşinayız.
Kuzey Yarım Küre’nin dışına hiç seyahat etmezseniz; sırf Avrupa, Kuzey Amerika, Asya ve Kuzey Kutbu’nda bulunursanız Ay’ı çabucak hemen her vakit tıpkı formuyla görürsünüz. Güney Yarım Küre’ye, yani Güney Amerika, Güney Afrika, Avustralya yahut Yeni Zelanda üzere yerlere gittiğinizde ise Ay’ın tepetaklak göründüğünü fark edersiniz. Birebir biçimde, Güney Yarım Küre’de görünen gökyüzüne alıştıysanız Kuzey Yarım Küre’ye geçtiğinizde Ay’ı aykırı dönmüş bir formda görürsünüz.
Ay, fotoğraflarda yahut sinemalarda birden fazla vakit Kuzey Yarım Küre’deki haliyle göründüğü için Dünya’nın her yerinde bu türlü göründüğü algısı oluşmuştur.
Ay’a Kuzey Yarım Küre’den bakmanın Güney Yarım Küre’den bakmaktan hiçbir ayrıcalığı bulunmamaktadır. Ancak biz Kuzey’i tarih boyunca “yukarı” tarafı olarak tanımladığımız için gök cisimlerini her vakit bizim bakış açımıza nazaran tasvir ettik. Bu nedenle, Kuzey Yarım Küre’den bakılınca Ay’ı zıt dönmüş olarak değil de düz olarak görmek ve çizimlere bu biçimde aktarmak bize olağan gelir.
Şayet Kuzey Kutbu’nda yaşayan birisi “yukarı” bakacak halde durursa, Güney Kutbu’ndaki diğer bir kişinin başı da ayaklarının altındaki yeryüzüne nazaran “yukarı” bakacak biçimde durursa bu durumda ikisinin de başı büsbütün aykırı taraflara bakmış olacaktır.
Kuzey Kutbu’nda yaşayan kişi, üst kısmı koyu bölgelerle kaplı, alt kısmı ise açık renkli, parlak olan bir Ay görürdü. Güney Kutbu’nda başı farklı istikamete hakikat bakan birisi için Ay’daki koyu bölgeler bu sefer Ay’ın alt tarafında görünürken, parlak kısım üst tarafta olacak biçimde görünürdü.
Şayet Kuzey ve Güney Kutbu’ndan Ekvator’a hakikat hareket edecek olsaydılar, “yukarı” istikametleri Dünya’nın eğimi nedeniyle değişeceğinden, Ay’ın kendilerine nazaran dönmüş olduğunu görürlerdi.
Kuzey Kutbu’ndaki kişi, Kuzey Kutbu’ndan ayrılmayıp da Güney Kutbu’ndaki kişinin bakış açısından gökyüzünü görmek isteseydi, tam manasıyla amuda kalkması gerekirdi. Ancak bu formda durarak da Güney Yarım Küre’de duran birisinin gördüğü şeyleri Dünya’nın şişkinliği(eğimi) nedeniyle göremezdi.
Ekvator’un 45 derece kuzeyinde yaşayan(Kuzey Kutbu ile Ekvator’un tam ortasında) ve Ekvator’un 45 derece güneyinde yaşayan (Güney Kutbu ile Ekvator’un tam ortasında) duran iki kişi düşünelim. Yerde, her ikisi de “yukarı” lakin birbirine nazaran 90 derece olacak formda bakıyor olsun. İki Ay gözlemcisi yer değiştirebilseydi, Ay’ın yaklaşık 90 derece döndüğünü söylerlerdi. Bu, üstteki Kuzey ve Güney Kutbu örneğinde belirtilen bakış açısının değişme olgusuyla tıpatıp birebirdir.
Yarım küre değişikliği yapıldığında yalnızca Ay’ın değil tüm gökyüzünün görünümü değişir.
Kimi kuzey takımyıldızları güneyden gözlemlenemez. Ancak kuzeyde kışın gökyüzünde tespit edilmesi en kolay ve en parlak kadro yıldızlarından biri olan Orion iki yarım küreden de görülebilir. Tıpkı Ay’ın imajı üzere Orion Takımyıldızı’nın da art plan yıldızlara nazaran istikameti ve biçimi, Dünya üzerindeki gözlemcinin pozisyonuna bağlı olarak değişecektir.
