Murat İşbilir

TSMC ve Samsung Foundry üzere yarı iletken devlerinin yakında fiyat artışına gideceğinden bahsetmiştik. Counterpoint araştırmacıları ise TSMC, Samsung Foundry, GlobalFoundries, SMIC, UMC ve öbür kontratlı yonga üreticilerinin yonga fiyatlarında artış yapacağını söylüyor. Daha berbatı ise yapılan bu artırımların üreticiye ulaşacak olan donanım fiyatlarında önemli bir tesir yaratacağı tez ediliyor.

Bu fiyat artışlarına cep telefonları, bilgisayar donanımları ve çok çeşitli günlük tüketici teknolojileri dahil. Üstelik analistler, beklenen fiyat artışlarıyla birlikte tüketicilerin daha alt sınıf/kalite eserlere yönelmek zorunda kalabileceğini söylüyor.

Fiyat artışlarının bilhassa olgunlaşan, yani daha eski üretim teknolojilerine dayanan çipler için uygulanacağı belirtilmiş. Çağdaş PC’ler ve akıllı telefonlar, çoklukla öncü ve gelişmiş bir üretim teknolojileri kullanılarak yapılan yongalar (CPU, GPU, SoC) barındırıyor. Fakat tıpkı vakitte bu eserlerde eski çip teknolojileriyle yapılmış onlarca mantıksal çip kullanılıyor.

TSMC ve öteki dökümhanelerin son fiyat artışlarıyla birlikte 2020’den 2022’ye kadar birtakım çiplerde %30’a kadar artırım yapması bekleniyor. Şirketlerin kâr marjı aslında hayli düşük olduğundan ve para kaybetmek istemediklerinden ötürü bu artışların bize direkt yansıması mümkün değil.

Counterpoint, çip tasarımcılarının fiyatlarını 2022’de direkt üreticilere yansıtacağını söylüyor. Araştırmacılar ayrıyeten üst seviye bir akıllı telefonun bu artışlardan %12 oranında etkileneceğini iddia ediyor. Yani yapılan artırımlar direkt biz son tüketicilere yansımayacak, lakin tekrar de %12 hiç de azımsanacak bir oran değil.

Üst seviye akıllı telefonlar için üretilen CPU, GPU ve SoC fiyatlarını randıman ve yetersiz arz üzere faktörlerin yanı sıra yüksek talep de artırıyor. TSMC ve Samsung Foundry, 5nm ve 7nm sınıfı teknolojileri için nispeten sonlu bir üretim kapasitesine sahipler. Apple, AMD, Qualcomm, NVIDIA ve Intel üzere şirketlerle uzun vadeli ilgiler kurduklarından ötürü fiyat artışları büyük ölçülerde olmayacak. Fakat 10nm, 14nm yahut 20nm üzere olgunlaşan teknolojiler kelam konusu olduğunda, talep arzı aşıyor ve dökümhaneler fiyatlarını artırmak zorunda kalıyor.

28nm ve daha eski süreç teknolojileri kullanılarak yapılan çipler, öncü teknolojilerle üretilen çiplere dayalı olanlar da dahil olmak üzere on binlerce aygıt ve uygulamada kullanılıyor. Günümüzde birtakım dökümhaneler, ucuz çip talebini karşılamak için tam kapasite çalışıyor.

Olgunlaşan üretim teknolojileriyle geliştirilen çiplerde yaşanan fiyat artışları, doğal olarak tüm aygıtların en son maliyetini etkileyecek. Üst seviye PC’ler ve akıllı telefonlarda bu tesir daha düşük olacak. Lakin ana akım aygıtlar kelam konusu olduğunda ek maliyetler kaçınılmaz ve liste fiyatlarına önemli bir tesiri olabilir. Bu türlü bir durumda ise tüketiciler almayı düşündüğü aygıttan vazgeçip daha alt sınıf bir esere yönelmeyi tercih edebilir.