İstikrar bilekliklerinin patlama yaptığı bir periyot vardı, hatırlıyor musunuz? Hepimiz merakla bir koşu sarfiyat o bilekliklerden alır, sonra “kanka bak artık bilekliği takmadan tek ayak üstünde duracağım bir de bileklikle, beni düşürmeyeceksin” diyerek bilekliğin bize doğaüstü bir güç verdiğine inanırdık.
Yalnızca ülkemizde değil, dünyanın dört bir yanında milyonlarca insanın kullandığı, hatta lisanslı olduğundan emin olduktan sonra satın aldığı bu istikrar bileklikler, görünüşe nazaran plasebo tesiri yaratmaktan diğer hiçbir işe yaramıyormuş. Bilimsel datalara dayanarak istikrar bilekliklerinin kolumuza bağlayacağımız rastgele bir ipten nasıl farkı yokmuş, birlikte öğrenelim.
Sahi, bu bileklikler nasıl bu kadar tanınan olabildi?
Holografik teknoloji kullanılarak üretildiği argüman edilen istikrar bileklikleri (Power Balance), birinci olarak 2008 yılında ortaya çıksa da asıl satış patlamaları, 2010 yılında ünlü profesyonel sörfçü Bruce Irons’ın bu bilekliği takmasıyla başladı.
Bu tıp bileklikleri satan markalar, internet sitelerinde verdiği bilekliklerde insan bedeninde bir güç alanı olduğunu ve bu güç alanının hologram sayesinde etkilenip daha güçlü ve istikrarlı olabileceğini belirtiyordu.
Elbette bilim dünyasında istikrar bilekliklerinin edinebileceği bir yer yoktu. Sonuçta bileğe ayağa ya da bedenin rastgele diğer bir yerine takılan bir takıyla birlikte daha güçlü olmak ya da daha enerjik hissetmek mümkün değildi ve bilim dünyası, buna inanmak için bilimsel bilgilere gereksinim duydu. Bu sebeple istikrar bileklikleri üzerinde çeşitli araştırmalar başlatıldı ve sonuçlar, kimseyi tatmin edecek çeşitten olmasa da beşerler uzun bir müddet daha bu bileklikleri takmaya devam etti.
42 profesyonel sportmen üzerinde yapılan araştırmanın sonuçları:
Bilim insanları, istikrar bilekliklerinin tesirini dörde ayırarak (esneklik, istikrar, güç, zıplama) bilekliklerin bu kıymetler üzerinde rastgele bir değişiklik yapıp yapmadığını geniş çaplı bir formda araştırmaya başladı.
Amerika Antrenman Kurulu tarafından yürütülen araştırmaya, ABD’de profesyonel olarak bu işi yapan 42 atlet iştirak sağladı. Sportmenler, birinci olarak Power Balance markasına ilişkin yepyeni bilekliklerle birlikte ısınmadan üstte sayılan 4 farklı faaliyette performans gösterdi.
Tıpkı sportmenler, daha sonra geçersiz olduklarından habersiz bilekliklerle birebir performansları sergilediler ve ortaya hakikaten şaşırtan sonuçlar çıktı;
Tablodan da göreceğiniz üzere Power Balance markasına ilişkin tescilli bileklik ile düzmece bilekliğin insan bedeninde yarattığı tesir ortasında hiçbir fark yok. Hatta uydurma bilekliği takan atletlerin plasebo tesirinden ötürü yepyeni bilekliklere nazaran daha düzgün performans gösterdiği bile söylenebilir.
Texas Üniversitesi’nden bilim insanlarının yaptığı bir öteki çalışmada ise sonuç tekrar farklı olmadı. Toplamda 10 erkek 14 bayanın katıldığı bu çalışmada, iştirakçilerin Power Balance bileklikli, plasebo bileklikli ve bileksiz gösterdiği performanslar, MicroFit sistemi ile kayıt altına alındı.
Esneklik, güç ve istikrar üzerine üç farklı faaliyet gösteren iştirakçiler, orjinal Power Balance bileklikleri taktıkları vakit başka şartlarda gösterdiği performans ile birebir performansı sergilediler.
Pekala nasıl oluyor da kendimizi bu bilekliği taktığımızda daha enerjik ya da güçlü hissediyoruz?
Aslında bu sorunun tek bir yanıtı var; plasebo. Bilekliği taktığımız vakit doğal olarak ondan bir beklentimiz oluyor ve işe yaradığına emin olduğumuz için kendimi daha enerjik, güçlü ya da istikrarlı hissedebiliyoruz. Bileklik sayesinde daha güçlü olmamızın mümkün olmadığını, üstte yer verdiğimiz bilimsel kaynaklar üzere onlarca araştırma esasen kanıtlamış durumda. Yani daha enerjik ya da daha istikrarlı hissetmenizin sebebi bilekliğin değil, zihnin gücünden kaynaklanıyor.
Sonuç: Umarım bu bilekliklere vaktinde büyük paralar ödememişsinizdir
Gördüğünüz üzere Power Balance bilekliklerinin insan bedeni üzerinde rastgele bir olumlu tesiri bulunmuyor. İşin en berbat tarafı da satın alınmak istendiği vakit her vakit özgünü aranan, şimdilerde 20-30 TL’ye bulunabilen bu bileklikler, vaktinde (2010-2011 yılları arasında) 70, 80 TL üzere fahiş fiyatlarla satılıyordu.
Kaynaklar: Amerika İdman Kurulu, ABD Texas Üniversitesi
