Dünya bilim tarihinde ihtilal niteliğinde çalışmalar yapmış yüzlerce hatta binlerce bilim insanı vardır lakin halk olarak biz, bu insanların neredeyse hiçbirini tanımayız. Albert Einstein hariç. Albert Einstein, fizik alanında yaptığı çalışmalar sayesinde bilim dünyasına ismini altın harflerle kazıyarak Nobel Fizik Ödülü’ne layık görüldü ve birebir vakitte sıradışı karakteri ile tüm dünya tarafından tanındı.
Elbette, sonu toprak oldu. Fakat bu dahinin zekasını incelemek isteyen biri, o beynin toprağa karışmasını istemedi ve çaldığını söyledi. Hatta bunu söyleyen, Einstein’ın otopsisini yapan uzmandı. Fakat sonrasında işler onun için pek de güzel gitmedi. Gelin Albert Einstein’ın çalınan beyninin kıssasına yakından bakalım ve bu dahi beyin bizimkinden sahiden farklı mıymış bunu görelim.
Kısaca Albert Einstein’ı tanıyalım:
14 Mart 1879 yılında doğan Albert Einstein, fizik ve matematik alanında değerli çalışmalar yapmış bir teorik fizikçidir. Hepimiz onu görelilik kuramı ve E=mc² formülü ile tanıyoruz. Yaptığı çalışmalar tüm dünyaya ilham olduktan ve bugünün bilim dünyasını şekillendirdikten sonra Albert Einstein, 18 Nisan 1955 yılında öldü. 1921 Nobel Fizik Mükafatı sahibi Einstein’ın beyni için mevt, şimdi bir son değildi.
Albert Einstein’ın beyni çalındı mı?
- Einstein’ın otopsisini yapan Thomas Harvey
Albert Einstein, Amerika Birleşik Devletleri’nin New Jersey eyaletinde bulunan Princeton Hastanesi’nde öldüğü vakit otopsisini yapmak üzere nöbetçi patolog Thomas Harvey devreye girdi. Standart süreçlerden sonra Harvey bir aydınlanma yaşadı; karşısında dünyanın en zeki insanı duruyordu, beynini öylece toprağa gömemezdi. Harvey, Einstein’ın beynini ailesinin müsaadesi olmadan aldığını söyledi.
Dünyanın en zeki insanlarından birinin beynini çalıp da kaçamazsınız, olay birkaç gün sonra aydınlandı ve Thomas Harvey’ın yaptığı şey ortaya çıktı. Harvey’in anlattığına nazaran, yalvar yakar Einstein’ın oğlu Hans Albert’tan beynin kendisinde kalması için müsaade aldı. Hans Albert’ın tek koşulu, babasının beyni üzerinde yapılacak çalışmaların sadece bilimsel hedefli olmasıydı.
‘Putperestleri sevindirmeyin!’
Albert Einstein, gerçek bir dahi olduğunun farkındaydı. Öldükten sonra başına gelecekleri de az çok varsayım ediyordu. Vücudunun kurcalanmasını mı istemedi bilinmez fakat ölmeden evvel en yakın arkadaşlarından birine bir vasiyette bulundu. Öldükten sonra ona ibadet edecek çılgınlar olduğunu bildiği için yakılmasını ve küllerinin dağıtılmasını isteyerek ‘putperestleri sevindirmeyin!’ dedi. Maalesef bu vasiyeti yerine getirilemedi.
Einstein’ın beyni yıllarca bira dolabında saklandı:
- Thomas Harvey
Thomas Harvey pek zeki bir adam değildi. Hırsızlık olayından kısa bir mühlet sonra çalıştığı hastaneden kovuldu. Tabir ettiklerine nazaran, Einstein’ın beynini 240 modüle böldü ve özel bir selüloz içinde saklamaya başladı. Bu süreçte karısıyla ortası bozuldu, ülkenin dört bir yanını gezip iş aradı. Sonunda Kansas’ta bir laboratuvarda çalışmaya başladığı vakit Einstein’ın beyni bir bira dolabının alt rafındaki elma şarabı kasasında saklanıyordu.
Harvey, orta sıra dünyanın en zeki insanlarından birinin beyninin kendisinde olduğunu hatırlıyor ve üzerinde incelemeler yapıyordu. Lakin tek başına yaptığı çalışmalar yetersizdi. Sonunda Einstein’ın beyninden bin tane mikroskobik slayt hazırladı. Hazırladığı bu modülleri dünyanın pek çok farklı noktasında yaşayan bilim insanına göndererek incelemelerini istedi. İşte sonunda bir dahinin beyni gerçek uzmanların eline geçmişti.
Albert Einstein’ın çok acayip, eşsiz bir beyni mi vardı?
Einstein’ın beyninden modüller almış olan bilim insanları büyük bir hevesle çalışmalara başladılar. Sonuçta ellerine dünya bilim tarihini değiştiren bir adamın beyninden kesimler vardı. Hayal kırıklığına uğradılar mı bilinmez fakat Einstein’ın beyni ufak farklar dışında çok da acayip, sıradışı ya da eşsiz görünmüyordu.
Einstein’ın beyni, ortalama bir yetişkin erkeğin beyninden biraz daha hafifti. Alt parietal bölgesi, ortalama bir beyinden %15 daha büyüktü. Beyin parçalanmadan evvel çekilen fotoğrafları üzerinde yapılan incelemelerde Sylvian fissürü ismi verilen anatomik bir yarığın olmadığı görüldü. Einstein’ın beyni, 76 yaşındaki birinin beyninde olması gereken kimi değişiklikleri taşımıyordu.
Albert Einstein’ın beyninin çalındığına değdi mi?
Maalesef hayır. Bilim çalışmaları taze örneklerle yapılır. Aylar boyunca bira dolabının alt rafında saklanmış bir beyin üzerinde yapılan çalışmalar maalesef birden fazla vakit gerçek sonuçlar vermez. O denli ki Albert Einstein’ın beyni üzerine düzenlenen konferanslarda, bilim insanlarının incelemelerde farklı sonuçlar aldıkları görüldü.
Albert Einstein’ın beyni tahminen sapık bir patolog tarafından çalınmayıp da ehil bir bilim insanı kümesi tarafından alınarak şimdi çürümeden incelenseydi bu dehanın sırrını çözebilirdik. Lakin üzerine ne kadar çalışma yapılırsa yapılsın, elde edilen bilgiler ışığında Albert Einstein’ın dehasının kaynağı çözülememiştir. Tahminen beyniyle alakası bile yoktu fakat maalesef bunu bile tam olarak bilemiyoruz.
Einstein’ın beynine ne oldu?
Thomas Harvey, elindeki modüllerin bir kısmını dağıtıp bir kısmını inceledikten sonra insafa gelmiş olacak ki elindeki son kesimleri Princeton Hastanesi’ndeki patoloji kısmına bağışladı. Bugün Einstein’ın beynine ilişkin son modüller Amerika Birleşik Devletleri’nin Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde bulunan The Mütter Museum at The College of Physicians of Philadelphia isimli müzede sergileniyor. Yeniden manyağın biri çıkıp çalmasın diye ihtimamla korunuyor.
Dünyanın en zeki insanlarından biri olan Albert Einstein’ın beyni çalındı mı sorusu üzerinden nitekim yaşanmış olan bu çalınma öyküsünü anlattık ve bu dehanın gerisindeki sırrın hala gizemli olduğundan bahsettik. Albert Einstein’ın beyninin çalınma öyküsü hakkındaki niyetlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
