Teknoloji ilerledikçe insanoğlunun uzay araştırmaları daha da gelişiyor. Geçtiğimiz günlerde de galaksimizin yakınlarında keşfedilen bir nebulayı sizlerle paylaşmış ve kainatın keşfine yönelik çalışmaların sürat kazandığını sizlerle aktarmıştık.
Artık de bilim insanları, kainatın şu ana kadar yapılmış en büyük ve en ayrıntılı üç boyutlu haritası üzerinde çalışmalarını sürdürdüklerini açıkladı. ABD’nin Arizona eyaletinde bulunan Karanlık Güç Spektroskpik Enstrümanı (DESI), karanlık enerjiyi ve kozmosun genişlemesini inceleyerek şimdiye kadar yapılmış en detaylı 3 boyutlu cihan haritasının başlangıç etaplarını oluşturmayı başardı.
‘Evrenin en ayrıntılı ve en büyük haritası’
Bölgedeki Kitt Dağı’ndaki Mayall teleskobuna yerleştirilen ve yedi ay evvel vazifesine başlayan DESI, şimdiden yeteneklerini sergilemeye başladı. 5.000 optik fiberden oluşan, cihandan gelen ışığı ve karanlık enerjiyi inceleyen bu aygıt, galaksimizin ve cihanın üç boyutlu bir halde haritalandırılmasını sağlıyor. 2026’da taramalarını bitirecek olan bu aygıtın o yıla kadar 35 milyon galaksiyi inceleyip haritalandırabileceği söz ediyor.
Bilim beşerlerine nazaran DESI, şimdiye kadar 7.5 milyon galaksinin haritasını çıkarmayı başardı, bu da her ay 1 milyon galaksinin haritalandırılabildiği manasına geliyor. Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı’ndan astrofizikçi Julien Guy da DESI ile ilgili, “3 boyutlu haritadaki galaksilerde devasa kümeler, iplikler ve boşluklar üzere birçok süper şey var. Yani cihandaki en büyük yapılar haritalandırılıyor. Bunlarla da kozmosun tarihi hakkında izleri keşfedebiliyor, genişlemesini gözlemleyebiliyoruz” sözlerini kullandı.
Araştırmacılar, uzaya derinlemesine bakış atmak için 2026 yılını beklemek gerekmediğini, üç boyutlu haritanın şimdiden DESI’nin galaksiler ve cihan hakkında yeni bilgileri ortaya çıkarabileceğini düşünüyor. Küçük galaksilerin kendi kara deliklerine sahip olup olmadığının da bu haritalandırmalar sonucunda ortaya çıkarılması bekleniyor.
DESI, karanlık güç hakkında yeni bilgilere ulaşabilir
Ayrıyeten uzmanlar, DESI’nin temel gayesinin kozmosun %70’ini oluşturan ve genişlemesini sağlayan karanlık güç hakkında yeni bilgiler bulmak olduğunu tabir ediyor. Karanlık gücün; galaksilerin çöküşüne yahut genişlemesine sebep olabileceği ve cihan hakkında birçok gizemi içinde bulundurduğu için gök bilimcilerin ilgisini çektiğini; bu yüzden de bu araştırmaların başrolü olduğunu belirtmemiz gerek.
İngiltere’de bulunan Durham Üniversitesi’nden bilim insanı Carlos Frenk de yaptığı açıklamalarda, “DESI, karanlık gücün tabiatı hakkında bize ipuçları sunacak. Bunun yanı sıra Samanyolu üzere galaksilerin oluşumu hakkında da daha fazla şey öğreneceğiz” tabirlerine yer vererek muhtemel keşiflerle ilgili iddialarını bize sunuyor.
Tekrar Durham’da bir gök bilimci olan Victoria Fawcett de DESI’nin daha evvel detaylı olarak incelenemeyen az göksel cisimlerin araştırılabileceğini ve kozmosun uzak köşelerinde yer alan ve kuasar ismindeki 2.4 milyon galaksiden de bilgi toplanabileceğini aktarıyor. DESI ile ilgili gelişmelere buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.