İnternet çağında içerisinde kaybolduğumuz toplumsal ağlar, bilhassa Türkiye üzere gündem bombardımanı olan ülkelerde pek çok bedeli unutmamıza neden olabilir. Hatta yalnızca bu yüzden kelam konusu bedelleri unutma talihine bile erişemeyecek, tahminen de hiç öğrenemeyecek beşerler olacak.
Tıpkı sevgi ve umut üzere vakitten bağımsız olan bu bedelleri üreten insanların sanıyoruz ki tek beklentisi var: Unutulmamak. Bugün kaybettiğimiz tiyatrocu, muharrir, aktör, sinemacı, edebiyat ve insan aşığı Ferhan Şensoy gibi… Kavuklu’yu devrettiği öğrencisi, dostu ve iş arkadaşı Rasim Öztekin’den sonra kaybettiğimiz Şensoy’un birazdan göreceğiniz yapıtları ve fikirlerinin yaşaması dileği ile…
Absürt güldürü için yabancı dizilere gerek yok, Varsayalım İsmail var:
Şensoy, Varsayalım İsmail karakteri ile 2010’ların en tanınan dizilerinden İşler Güçler’e de konuk olmuştu.
- Yıl: 1986 – 1995
- Senaryo: Ferhan Şensoy
- Direktör: Ferhan Şensoy
- Oyuncular: Ferhan Şensoy, Bülent Kayabaş, Erol Günaydın, Tarık Pabuççuoğlu, Zuhal Olcay
The Office, How I Meet Your Mother üzere diziler ile absürt güldürü dizilerine alışmış kuşağın üyesi iseniz, bu türlü işlerin Türkiye’de yapılmadığını düşünüyorsanız İsmail ve varsayımları ile tanışmadınız demektir. Baş açan replikleri ve umarsız göndermeleri ile gülmek isteyenler buyursun…
Yalnızca 8 kısımdan oluşan iki kavuklunun katıla katıla güldürdüğü dizi: Boşgezen ve Kalfası
- Yıl: 1995
- Senaryo: Ferhan Şensoy
- Direktör: Ferhan Şensoy
- Oyuncular: Ferhan Şensoy, Rasim Öztekin, Tarık Papuçcuoğlu
Dizinin ismi içeriği ile müntesip, yani direkt alakalı. Boşgezen ve boş işlere inanan kişi Ferhan Şensoy, kalfası ise tıpkı gerçek hayatta, tiyatro sahnelerinde olduğu üzere Rasim Öztekin. İkilinin bir kardeşten öte olan ahengi, güya hiç kamera yokmuş da yolda yürürken görmüşsünüz üzere samimi bir his yaratıyor.
Günümüz müsabaka programlarına bağımlı yaşayan herkesi ince bir hicivle ele alan Baht Kapıyı Kırınca:
- Yıl: 2005
- Senaryo: Tayfun Güneyer
- Direktör: Tayfun Güneyer
- Oyuncular: Ferhan Şensoy, Rasim Öztekin, Zeki Alasya, Asuman Dabak
TV’de yayınlanan bir yarış programına katılan Kuddusi Yurdum rolünde izleriz Ferhan Şensoy’u… Büyük mükafatı kazanmak üzereyken son soruda elenip teselli mükafatını alır, ailesini Barbunya Adası ismindeki bir yere tatile götürür. Bu sırada hiç alışık olmadıkları bir ortama giden klasik “yurdum insanı, yurdum ailesi” çözümlemesini görürüz. Bu ortada sinema Küba’da çekildi. Müziklerini yapanlar ortasında Sertab Erener de var. Üstelik sinemanın dağıtımcısı da Warner Bros.
Hatasız yere mahpus yatan bir küme arkadaşın adalet sistemini yargıladığı Pardon:
- Yıl: 2005
- Senaryo: Ferhan Şensoy
- Direktör: Mert Baykal
- Oyuncular: Ferhan Şensoy, Rasim Öztekin, Ali Çatalbaş
Tekrar Ferhan Şensoy tarafından yazılan ve sahnelenen Çok Tuhaf Soruşturma isimli oyunun uyarlamasıdır Pardon. Aklımıza kazınan sahne replikleri ile unutulmazlar ortasındadır. Hala izlemeyen varsa çok şanssız sayılır. Sinemada işlemedikleri kabahat nedeni ile yıllarca mahpus yatan bir küme arkadaşın, çağdaş adalet sistemini latifelerle yerle yeksan eden macerasına şahit oluruz.
“İlk dersimiz kimsenin buradan alınacak derse muhtaçlığı olmadığıdır” diyen bir öğretmen ve öğrencilerin sineması: Son Ders: Aşk ve Üniversite
- Yıl: 2008
- Senaryo: Mustafa Uğur Yağcıoğlu
- Direktör: Mustafa Uğur Yağcıoğlu
- Oyuncular: Ferhan Şensoy, Kaan Urgancıoğlu, Ekin Türkmen
Sinemanın ismi tahminen de o kadar kalıcı değil, lakin Son Ders’te hayata yeni atılan gençlerin hayatı nereden ve nasıl öğrendiklerini izliyoruz. Şayet Yiğit Güralp’in kaleminden çıkan 2006 üretimi İmtihan sinemasını seviyorsanız, Son Ders’te de aradığınızı bulursunuz. Şayet bu iki sineması de izlemediyseniz, izleyin ve daha sonra konuşalım 🙂
Ferhan Şensoy’u ve fikirlerini anlayabileceğiniz şahane kitapları:
- Ferhan Şensoy’u tanımak için okumanız gereken: Denememeler
- En tanınan oyunlarından birisini okumak için: Şahları da Vururlar
- Başından geçen ve oyun, dizi, sinemalarına ilham olan anıları: Karı Yokuşu
- Yayınlanmayan oyunları, skeçleri ve şiirleri: FerhAntoloji
Yıllarca, soluksuzca oynadığı yazdığı unutulmaz tiyatro oyunları:
- Ortaoyuncular’ın başlangıcı: Şahları da Vururlar
- 2400’den fazla kere tek başına sahnelediği: Ferhangi Şeyler
- İşsizler Cennete Masraf
- Biri Bizi Dikizliyor
Ferhan Şensoy kimdir?
1951’de Samsun’un Çarşamba ilçesinde dünyaya gelen Şensoy’un annesi öğretmen babası ise ilçenin belediye lideriydi. 18 yaşındayken birinci şiirleri yayınlanmaya, 19 yaşındayken birinci skeçleri Devekuşu Kabare’de oynanmaya başladı. Galatarsaray Lisesi’nde okurken Çarşamba Lisesi’ne geçip okulu orada bitirdi.
20 yaşında profesyonel oyunculuğa adım atan Şensoy, 21-24 yaşları ortasında Fransa ve Kanada’da devrin dünyaca ünlü tiyatrocuları Jerome Savary, Andre-Louis Perinetti’den eğitim aldı. 24 yaşında Montreal’de Fransızca olarak sergilenen oyunu ile En Yeterli Yabancı Muharrir seçildi, tıpkı yerde yabancı lisanda oyunlarda rol aldı ve yönetti.
26 yaşında Türkiye’ye dönen Ferhan Şensoy, öğrendiği tüm kozmik sanat pahalarını Türkiye’deki oyunlarına yansıttı. 1976 Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu, Türk Müellifleri Tiyatrosu’nda oyunlar yazdı, yönetti ve sahneledi. Birebir yıl TRT’de yayınlanan Devekuşu Kabare Tiyatrosu’nda skeçler yazdı. 28 yaşında birinci sineması Kızını Dövmeyen Dizini Döver vizyona girdi. Birebir yıl TRT’de yayınlanan Bizim Sınıf dizisinin senaryosunu yazdı, fakat bu dizi yasaklandı.
Akabinde Ayfer Feray Tiyatrosu’nda yeni oyunlar yazan, oynayan ve sahneleyen Şensoy, TRT için diziler yazmaya hatta başrollerinde yer almaya devam etti. 1980’de kurduğu Ortaoyuncular ile Türk tiyatrosunun tahminen de en çok oyun sergileyip oyuncu yetiştiren kurumunu hayata geçirmiş oldu. 1987’de, yani 37 yaşındayken sergilemeye başladığı Ferhangi Şeyler oyunu ile 2400’den fazla kere sahneye çıktı.
Münir Özkul’dan 1989’da Türk tiyatrosunun simgesi olan Kavuk’u devralan Şensoy, 2016’da Rasim Öztekin’e devretti. 2020’de ortamızdan ayrılan Öztekin ise sıhhat problemleri sebebi ile Kavuk’u Babasahne’nin kurucusu Şevket Çoruh’a devretmişti.
