Futbolun birinci yıllarından bu yana çok sayıda yenilik bu eşsiz oyuna entegre edildi ve verimlilik değerli ölçüde arttı. Teknolojinin de gelişmesiyle birlikte VAR sistemi adeta bir ihtilal yarattı ve bu sayede oyunun pek çok açığı giderildi.
Her ne kadar çok sayıda kural ve yenilik getirilse de futbolseverler tarafından teklifler getirilmeye devam ediyor. Anlaşılan o ki futbolun mükemmelleşmesi için daha pek çok kurala ve teknolojiye muhtaçlık bulunuyor.
Futbolu daha eğlenceli ve adil hale getirebilecek kurallar
- Oyun mühleti basketboldaki üzere olmalı.
- Hakem, konumu tekrar izlemek için VAR’a çağrılmamalı.
- Ofsayt bayrağını kaldırmak için durumun tamamlanması beklenmemeli.
- Turuncu kart olmalı.
- Penaltının alternatifleri de olmalı.
- Puan sistemi bir ölçü daha teşvik edici olmalı.
- Alandan alınan bilgiler, izleyicilerle anlık olarak paylaşılmalı.
1. Oyun mühleti basketboldaki üzere olmalı.
Bilirsiniz, grubu önde olan futbolcular oyun müddetinden çalmak içinsakatlanmış taklidi yapabiliyorlar. Kaleciler ise oyunu geciktirme nedeniyle pek çok sefer sarı kart görebilmekte. Bazen de oyuncu değişikliği sırasında oyundan ağır adımlarla çıkabiliyorlar. Bütün bunlar elbette ki futbolcuların sarı kart görmelerine neden oluyor lakin en kıymetlisi de seyirciyi de oyunu da geren beğenilen olmayan davranışlar olduğu konusunda herkes hemfikir.
Hakem her ne kadar bu türlü durumlarda uzatma eklese de bu dakikalar istenildiği üzere olamayabiliyor. İşte bütün bu sıkıntıları önlemek ismine basketboldaki sistem getirilerek seyirciler şad edilebilir. Topun dışarı çıkması, oyun değişikliği, sakatlık vb. durumlarda müddet duraklatılır ve oyun başladığında müddet tekrar etkin edilir. Böylelikle 45+, 90+ üzere uzatmalarortadan kalkar ve pek çok tartışma sonlanmış olur.
2. Hakem, durumu tekrar izlemek için VAR’a çağrılmamalı.
VAR sistemi futbola çok geç getirilmiş faydalı bir fikir olsa da hâlâ eksikleri bulunan bir uygulama olduğu bilinen bir gerçek. Durumu yine izleme durumunda oyun uzun müddet durabiliyor. Bu durum da seyircilerde sıkılma, futbolcularda motivasyon düşüklüğü ve ter soğuması üzere sıkıntılara neden olabiliyor. Bu yüzden yalnızca VAR odasındaki hakemler kesin kararı vererek orta hakeme kararı iletebilirler.
3. Ofsayt bayrağını kaldırmak için durumun tamamlanması beklenmemeli.
VAR sistemi sonrası oluşan problemlerden biri. Bariz bir biçimde ofsayt dahi olsa, konumdaki oyuncu nolur nolmaz niyetiyle durumu tamamlamaya çalışıyor. Bu esnada defans oyuncuları ve kalecidemotivasyon eksikliği oluşuyor haliyle. Bu durumu ortadan kaldırmak için bilgisayar oyunlarında olduğu üzere yapay zeka sayesinde anlık olarak ofsayt kararı verilebilir.
Bunu doğal ki teknolojik ayrıntılar belirleyecektir, formalara eklenebilecek bir verici sayesinde bu özellik mümkün kılınabilir. Verici sayesinde oyuncunun ofsaytta olduğu kesin bir formda anlaşıldığında hakemlerdeki aygıtlara titreşim verilebilir. Yalnızca kamera sistemiyle bile mümkün olabilecek bir yenilik olarak görünüyor. Hatta bu teknoloji üzerinde çalışıldığı konusunda duyumlar bulunuyor.
4. Turuncu kart olmalı.
Sarı ve kırmızı kart varken yeni bir kart rengine neden gerek olabilir? Varsayım edeceğiniz üzere iki kartın ortasını temsilen bir renk. Birtakım durumlar için sarı kart hafif, kırmızı kart ise ağır olabiliyor. Bu üzere durumlarda turuncu karta başvurulabilir. Zira kırmızı kart nitekim de oyun gidişatını değerli ölçüde etkiliyor.
Pekala turuncu kart gören futbolcuya ne üzere bir yaptırım getirilmeli? Bu kart sayesinde cezalı oyuncu yalnızca 15 dakikalığına oyun dışı bırakılabilir. İki sarı kart gören oyunculara da kırmızı yerine turuncu kart gösterilebilir. 3 sarı kartta ise kırmızı karta başvurulabilir. Zira kırmızı kart o kadar ağır bir ceza ki o maçta aslında oyun dışına atılan oyuncuyu bir de sonraki iki maçta da cezalı duruma düşürüyor. Bu da taraftarlar için çok can sıkıcı olabiliyor.
5. Penaltının alternatifleri de olmalı.
Penaltının yalnızca ceza alanı içerisindeki bariz golü engelleyen faullerde ve el temaslarında verilmesi daha mantıklı bulunuyor. Örneğin kaleye hayli uzak bir yerde ve değersiz denilebilecek bir durumda ele çarpma nedeniyle penaltı verilmesi hayli mantıksız olarak görülüyor.
Bu türlü hafif durumlarda penaltı noktası yerine yaydan bir şut çekilmesi kararı verilebilir. Tekrar penaltıdaki üzere baraj olmaz lakin uzaklık daha uzak olacağı için buna “daha uzun aralı penaltı” diyebiliriz.
6. Puan sistemi bir ölçü daha teşvik edici olmalı.
En az 3 fark atan ekiplere bir puan dahaverilebilir. Zira 2-0’dan sonra oyunda sıkıcılık baş gösteriyor. Bunun yerine bir gol daha attıklarında 1 puan daha alınacağı için oyun kalitesinde düşme olmayacaktır. 0-0 biten maçlara 1 puan yerine yarım puan verilebilir. Gol atmayı teşvik eder ve hayli sıkıcı geçen maçları alevlendirebilir. 0-0 bitmesine karşın bol dürümlü zevkli maçlar da olmuyor değil alışılmış. Bu türlü maçlarda istatistiklere bakılabilir.
Hangi ekip daha çok isabetli şut çekmiş, hangi ekip daha az kart görmüş, hangi ekip daha fazla konuma girmiş diye bakılabilir. Üstün kadroya 1, başkasına 0,5 puan verilir. Bunu boksta nakavt olunmadığında istatistiklere bakılmasına benzetebiliriz.
7. Alandan alınan bilgiler, izleyicilerle anlık olarak paylaşılmalı.
Formula 1 üzere kimi spor kısımlarında sürat vb. teknik bilgilerin anlık olarak verildiğini biliyoruz lakin futbol bu bahiste bir ölçü geri kalmış durumda. Pas aralığı, şut ve futbolcu suratı üzere bilgiler yalnızca spiker tarafından bazen ve gecikmeli olarak veriliyor. Halbuki anlık olarak görme imkanı bulunursa seyir zevkini olumlu olarak etkileyebilir.
İşte bunun üzere yenilikler sayesinde futbolun verdiği seyir zevki artabilir ve oyun adaleti daha âlâ sağlanabilir. Bakalım vakit ne gösterecek?
