İddia ediyoruz ki konutlara tıkılıp kaldığımız uzun karantina periyodu boyunca siz de bizim üzere Netflix’de bulunan bütün show ve sinemaların tabanını sıyırmış bulunmaktasınız. Kendimizle baş başa kalmaya bol bol vaktimizin olduğu bu güçlü devirde işlerin bu noktaya gelmesinden daha doğal bir şey de olamaz esasen; fakat artık de geriye pek bir şey bırakamadığımız için izleyecek bir şeylerin açlığını çekiyoruz. Şayet siz de Netflix’de izlenecek bir şeyler bulmakta zorlanıyor ya da daima karşınıza çıkıp duran tek düze cinslerden sıkıldıysanız size olağanüstü bir teklifimiz var: Mockumentary, yani uydurma ya da alaycı belgesel.
Kimi güldürüler, ya daima ya da hiç kuralına nazaran oynar; çoka kaçan karakterleriyle büyük kahkahalar yaratır ve epeyce detaylı fizikî latifeler yapar. Öbürleri, ufak anlar ve tuhaf karakter özelliklerini kullanarak izleyicisinden kahkaha çalmayı tercih ederek güç yolu seçer. İşte alaycı belgeseller de tam olarak bu noktada devreye giriyor. Çeşidin isminden da anlaşılacağı üzere, bu şekil güldürüler, kendini ciddiye alan belgesel formatını benimseyerek sıradan hususlara, katı yapısı ve hafif tonları ile orijinal bir soluk getiriyor. Bu güldürüler sadece belgesel formatında çekiliyor diye samimiyetsiz ve soğuk olacak sanıyorsanız, hayatınızın şokunu yaşamaya hazır olun.
David Brent ve Michael Scott üzere neredeyse hepimizin bildiği hayattan daha büyük birçok karakter, bu cinsin bir yapıtı ve işleri asıl komik yapan şey de bu gülünç karakterin neredeyse inandırıcı bir formda gerçek olan durumlara yerleştirilmiş olması.
İşte sizler için seçtiğimiz 15 geçersiz güldürü:
- Between Two Ferns: The Movie
- American Vandal
- David Brent: Life on the road
- Houston: We have a sorun
- Paquita Salas
- People Just Do Nothing
- Trailer Park Boys
- Little Lunch
- Documentary Now!
- W1A
- Best in Show
- The Office
Tuhaf bir adam, tuhaf bir talk gösteri: Between Two Ferns: The Movie
IMDb: 6,1
Rotten Tomatoes: %75
Due Date ve Hangover serisinden tanıdığımız Zack Galifianakis‘in mesken sahipliği yaptığı bir talk gösteri hayal edin. Kendine has karakteriyle bilinen bu komik adamın sunduğu bir talk gösterinin ne kadar komik olabileceğini az çok kestirim ediyorsunuzdur. Netflix’teki bu alaycı belgesel, sizi bir talk gösterinin ne kadar komik olabileceğine ikna etmeye kâfi olacaktır.
Ufak bir dokunuşla kimi garip olaylar: American Vandal
IMDb: 8,2
Rotten Tomatoes: %98
Netflix, Making a Murderer ve The Keepers üzere yepyeni belgesel dizileriyle gerçek cürüm tipinde muvaffakiyetini kanıtladı. Şimdiyse işleri biraz komikleştirip, 27 fakülte arabasının sprey boyayla boyanmasının sonuçlarını American Vandal ile bizlere sunuyor.
Hepimiz illaki bir defa olsun en klasik liseli şakalarından birisi olan liseli çocukların apansız her yerde altlarına yapmaya başladıkları bir Amerikan sitcom yahut sineması izlemişizdir; fakat bu latifelerden geldikleri yerde çok var. Alaycı belgesel cinsinin başarılı bir örneği olan Amerikan Vandal ile onların arkasındaki gerçeğin yanı sıra sonrasına da tanıklık edebilirsiniz.
Her şeyden evvel işin içinde Ricky Gervais var: David Brent: Life on the Road
IMDb: 6,3
Rotten Tomatoes: %59
Ricky Gervais, İngiliz The Office versiyonundaki karakterini tamamlayıp ortaya da birkaç stand-up gösterisi sıkıştırdıktan sonra bu alaycı belgeseli yayınladı. Yoldaki bir rock yıldızının hayatını anlatan David Brent: Life on the Road, şimdiye kadar yapılmış her küme turnesi belgeselinin komik bir yorumu.
Bu üretimde gerçekle efsane iç içe geçiyor: Houston: We Have a Sorun
IMDb: 7,9
Rotten Tomatoes: %60
Çoğumuz o ya da bu kaynaktan ‘Houston: We have a problem’ı duymuşuzdur; ne de olsa Amerikan tarihinin en kıymetli olaylarından birisinden bahsediyoruz.
Bu listedeki –ve muhtemelen daha evvel gördüğünüz- hiçbir şeye benzemeyen Houston: We have a sorun, Yugoslavya’nın 50’li ve 60’lı yılların uzay yarışında faal fakat unutulmuş bir iştirakçi olduğunu ve aslında uzay programını ABD’ye sattığını öne sürüyor. Gerçekle efsaneyi harmanlayan bu alaycı belgeseli izlerken çok keyif alacağınızın garantisini verebiliriz.
Bir İspanyol güldürüsü: Paquita Salas
IMDb: 8,0
Rotten Tomatoes: %83
Üç dönemi olan Paquita Salas; İspanya’nın en umut verici yetenek casuslarından biri olarak tanımlanan Paquita’nın en büyük müşterisini kaybettikten sonra işlerinin zıt gitmesini ve yeni müşteriler edinme macerasında başına gelen eğlenceli olayları anlatan İspanyol imali bir alaycı güldürü.
Bir değişik radyo: People Just Do Nothing
IMDb: 8,5
Rotten Tomatoes: –
Listede bulunan başka birkaç unsurdan de anlayabileceğiniz üzere İngilizler bu alaycı belgesel işine bayılıyor ve bu işte epeyce düzgün oldukları da söylenebilir.
People Just Do Nothing, korsan radyo istasyonları Kurupt FM’i kitlelere tanıtmaya çalışan bir küme eski-MC-yeni-radyo DJ’nin hayatını belgesel formatında bizlere sunuyor. Dizinin, En Güzel Senaryolu Güldürü kısmında BAFTA kazanarak Birleşik Krallık’ta değerli bir muvaffakiyet elde ettiğini de belirtmek lazım.
The Office’den evvel o vardı: Trailer Park Boys
IMDb: 8,5
Rotten Tomatoes: %89 (Audience Score)
The Office, Birleşik Krallık televizyonunu sarsmadan evvel, Kanada’da Trailer Park Boys vardı. TV sahtekarlığı cinsinin öncüsü diyebileceğimiz Trailer Park Boys, 2014 yılında tekrar yayınlanana kadar ABD’de radarın dışında kalmıştı. Üç küçük dolandırıcının istismarlarını ve yaşadıkları yer olan Nova Scotian karavan parkında olup bitenleri bahis edinen ana dizinin yanı sıra bir sürü özel ve uzun metrajlı kısımlarına de Netflix üzerinden ulaşabilirsiniz.
Küçük izleyicileri de düşündük: Little Lunch
IMDb: 8,3
Rotten Tomatoes: –
Alaycı belgesel yalnızca yetişkinler için olacak diye bir kural yok. Tıpkı isimli çocuk kitabı serisinden uyarlanan, bir ilkokulun oyun alanında geçen Little Lunch; çocuklarınızla birlikte inanç ve keyifle izleyebileceğiniz bir alaycı güldürü.
Her kısmı kendine has: Documentary Now!
IMDb: 8,1
Rotten Tomatoes: %94
Çoğumuzun Saturday Night Live’dan aşina olduğu Fred Armisen ve Bill Hader; bu antoloji güldürü dizisinde, alaycı belgeseli yeni doruklara taşıyor. Bu listedeki öteki dizilerden farklı olarak Documentary Now!’ın her kısmı birbirinden bağımsız ve çok özel biçimde çekilmiş bir belgesel tarzını taklit etmek için tasarlanmış. Klasik Gri Bahçeler’den VICE News’in yüz yüze gazeteciliğine kadar her şeyin büyük bir hassasiyetle, ‘bukalemun’ diyebileceğimiz Hader ve Armisen tarafından tiye alındığı Documentary Now!’a bayılacaksınız.
Olimpiyat tertiplerinin arkaplanında neler dönüyor: W1A
IMDb: 7,8
Rotten Tomatoes: %93 (Audience score)
Londra’nın 2012 Olimpiyat Oyunları‘na mesken sahipliği yaptığı sırada BBC, oyunların tertibi hakkında Twenty Twelve isimli geçersiz belgeseli yayınladı ve seri, Olimpiyatlar’dan sonra bile devam edecek kadar tanınan oldu; böylelikle W1A doğdu. Downton Abbey’den bildiğimiz Hugh Bonneville ve Spaced’den Jessica Hynes’ın başrolleri canlandırdığı, BBC’deki günlük hayatı izleyen bu dizi de alaycı belgeselin en yeterli örneklerinden.
Şirin dostlar ve bir tuhaf sahipleri: Best in Show
IMDb: 7,5
Rotten Tomatoes: %93
Direktör Christopher Guest‘in yapıtı, tüm geçersiz çeşidin bel kemiğini oluşturuyor. Tüm sinemaları ortasında Guest’in köpek gösterisi belgeseli Best In Show, tahminen de -haklı olarak- en çok hürmet göreni. Şayet geçersiz belgesel tipinin meraklısıysanız; Catherine O’Hara ve Eugene Levy’nin gerçekte kim olduklarını unutturacak kadar gerçek karakterler yarattığı, sempatik köpekler ve çılgın sahiplerini mevzu alan Best in Show’u izlememeniz için hiçbir neden yok.
Efsane: The Office
IMDb: 8,9
Rotten Tomatoes: %81
Uydurma belgesel çeşidinden bahsedip de The Office’den bahsetmemek olur mu hiç? Yakaladığı muvaffakiyet sayesinde düzmece formatın ana akım olduğu, çığır açan efsane The Office, Steve Carell’in sözün tam manasıyla ‘hayat verdiği’ Michael Scott‘ın pek de sıradan olmayan idare biçimini ele alırken, bir kağıt şirketindeki çalışanların hayatlarındaki iniş çıkışları ve ofiste olanları yalın bir lisanla anlatıyor; lakin bunu olabilecek en düzgün biçimde yapıyor. Toplam 201 kısımlık 9 dönemi bulunana The Office’i şayet hala izlemediyseniz çok şey kaçırıyorsunuz.
