2010 ila 2017 ortasındaki 7 yıllık periyotta elektriğe yüzde 54 artırım yapılmasına karşın yalnızca son 3.5 yıllık dönemde bu oran yüzde 123’ü buldu. Klima kullanımının artması nedeniyle faturaların yükselmiş olabileceği ihtimali bulunsa da pek çok kullanıcı, klima kullanmadığını, konutta bile bulunmadığını belirtmesine karşın yüksek faturalarla karşılaştı.
Aboneler şikayet için müşteri hizmetlerini aradıklarında ise bir yanılgı olmadığını, “güncelleme” nedeniyle yüksek gelmiş olabiileceği yanıtıyla karşılaşıyorlar. Adrese gelen gruplar de bir sorun bulamadıklarını söyleyip üstüne bir de hizmet bedeli olarak 27 TL daha faturaya yansıtıyorlar.
Bu durumun iki hafta evvel gerçekleşen kesintilerle de ilgisinin olabileceği düşünülüyor.
Pekala elektrik faturalarında hangi bedellere, vergilere ne kadar fiyat ödeniyor?
- Elektrik Tüketim Fiyatı (Aktif Güç Bedeli): Elektrik ünite fiyatının %52’sini oluşturur. Elektriğin santrallerde üretiminin maliyetlerini yansıtmaktadır.
- Dağıtım Bedeli: Kent şebekelerine ulaşan elektriği, o bölgede misyonlu olan dağıtım şirketi, dağıtım çizgilerinde taşıyarak tüketicilerin kapısına kadar ulaştırır. Elektrik faturasında ödedediğiniz meblağın %29’u dağıtım şirketlerinin hizmetine ayrılan hissedir.
- Güç Fonu: Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı nezdindeki Güç Fonu’na aktarılmak üzere tüketim meblağı (enerji bedeli + kayıp/kaçak bedeli) üzerinden %1 oranında alınır.
- TRT Hissesi: Türkiye Radyo Televiyon Kurumu Gelirleri Kanunları’na ait Bakanlar Konseyi Kararı yeterince tüketim meblağı (enerji bedeli + kayıp/kaçak bedeli) üzerinden %2 oranında alınır.
- Elektrik (Belediye) Tüketim Vergisi – ETV: Müşterinin, abonelik bölgesi içerisinde hizmet aldığı belediyeye ödediği vergidir. Vergi oranı, mesken ve ticarethane aboneleri için, tüketim meblağı üzerinden %5’tir. Sanayi kümesi aboneleri için bu oran tüketim fiyatı üzerinden %1’dir.
- KDV: Fatura meblağını en fazla etkileyen vergi kalemidir. KDV, faturadaki tüm bedeller, vergiler, fonlar ve öbür türlü para ekleri üzerinden %18 oranında alınır.
İşte bütün bu artırımlar ve vergiler nedeniyle ağustos faturaları can sıkıcı ölçüde geldi. Bu duruma toplumsal medyada verilen yansılardan kimileri şöyle:
Ekşi Sözlük’te de durumdan yakınanlar bir oldukça fazla.
Bu da bizim konutumuza gelen şahsî faturamız. 434 TL ile kendi rekorumuzu kırmış bulunmaktayız.
Üstelik 15 gün boyunca konutta yoktuk ve fişe takılı tek şey buzdolabıydı.
Resmi Gazete’de yayımlanan bildirimlere nazaran, 2021 ila 2025 ortasındaki 5 yıllık devirde elektrik dağıtım şirketleriyle elektrik tedarik şirketlerinin yaptıkları masrafların vatandaşın faturasına yansıtılacağı belirlendi.
Bildirime nazaran dağıtım ve tedarik şirketlerinin yıl içinde yapacağı dernek aidat masraflarıyla temsil ve ağırlama sarfiyatları ve ilan sarfiyatları elektrik faturalarına yüklenecek. Bu sarfiyatların yanı sıra şirketlerin yapacağı kontrol, danışmanlık ve müşavirlik masrafları, dava, mahkeme, avukatlık, icra ve arabuluculuk sarfiyatları, noter harcamaları üzere işletme sarfiyatları yüzde 7 artırılarak fatura hesabına dahil edilecek.
Bu masrafların dışında şirketlerin yapacağı haberleşme, seyahat ve konaklama harcamaları ile işçi yollukları, odalara ödedikleri aidatlar ve ofis harcamaları da vatandaşın elektrik faturasına eklenecek. Dağıtım ve tedarik şirketlerinin bu masraflarının 2015-2020 periyodunda de faturalara yansıtılması için düzenleme çıkarılmış, Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) bu harcamaların elektrik dağıtım ve tedarik hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli harcamalar olmadığı gerekçesiyle Danıştay’a dava açmıştı.
Son olarak ise güçteki maliyet artışının tesiriyle her alanda yeni artırımların yolda olduğu belirtildi.
