Son vakitlerde Ticaret Bakanlığı’na internet üzerinden yapılan alışverişler ile ilgili çok sayıda şikayet ulaşıyor. Bedelinin tahsil edilmesine karşın eserin gönderilmemesi yahut satıcı tarafından siparişin iptal edilmesinin ise bu şikayetler ortasında başı çekiyor.
Buna nazaran maliyetlerdeki artış sebebiyle satılan ve parası tahsil edilen eserin fiyatında sonradan artış yapmak isteyen satıcılar, “stok bulunmadığı” gerekçesiyle eseri alıcıya göndermiyor yahut siparişi direkt iptal ediyor. Buna rağmen satıcılar, bahsi geçen eserleri daha değerli bir formda satmaya devam ediyor. Lakin tüketici mevzuatına nazaran stok mazeretiyle parasından olarak mağdur durumuna düşen alıcıların, bu üzere durumlarda haklarını aramaları mümkün.
Stokçular, tüketiciyi istismar ediyor
Süratle gelişmekte olan e-ticaret sebebiyle kimi meselelerin da meydana geldiğini söz eden Tüketici Dernekleri Federasyonu genel Lideri Aziz Koçal, bilhassa de döviz kurlarındaki oynamalar yüzünden eserin stokta kalmadığı gerekçesiyle tüketicilerden çok fazla şikayet geldiğini söz ediyor. Stokta olmayan bir eserin satışa sunulamayacağını belirten Koçal, “Stokta olan bir eserinin de satışından kaçınılamaz. Bir eser internette görseli var ve satışa sunulmuş ise stokta var demektir.” formunda kaydediyor.
Bu noktada üç farklı satıcı kümesi olduğunu belirten Koçal; kimi durumlarda pek çok platformda satış yapan satıcıların hakikaten de stok sorunu yaşayabildiği aktarıyor. Fakat Koçal, öteki iki küme satıcının tüketiciyi istismar eden cinsten olduğunu söz ediyor. Buna nazaran ikinci küme satıcılar, “stokta kalmadı” dedikleri eserleri alan tüketicilerin yapmış oldukları ödemeleri, ucuz faizsiz kredi kullanır üzere 3-4 ay sonra iade ediyor. Öte yandan üçüncü kümedeki satıcılar ise eser stokta olduğu halde kur sebebiyle yaşanan değişiklikler yüzünden eseri stokta yokmuş üzere göstererek bir mühlet sonra daha değerli bir formda tekrar satışa çıkarıyor.
Mağdur olan tüketiciler, münasebetleriyle birlikte tüketici hakem heyetine başvurabilir
Fakat eserin stokta bulunmaması, Ticaret Bakanlığının Aralıklı Satış Yönetmeliği’ne nazaran mal ediminin yerine getirilmesinin gerçekleşemeyeceği manasına gelmiyor.
Yönetmelikte sipariş edilen mal ya da hizmetin gerçekleşmesinin imkansız olduğu durumlarda satıcının bu durumu öğrendiği tarihten itibaren en fazla 3 gün içinde alıcıyı yazılı olarak yahut kalıcı data saklayıcısı ile durumdan haberdar etmesi ve şayet varsa teslimat masrafları ile birlikte yapılan tüm ödemeleri bildirim tarihinden sonra en fazla 14 gün içinde iade etmesi gerektiği belirtiliyor.
Buna ek olarak alıcı, satın aldığı lakin ona gönderilmeyen eserin daha kıymetli bir halde satılmaya devam ettiğini görmesi halinde tüketici hakem heyetlerine de başvurabiliyor. Bu vesileyle tüketici, daha değerliye aldığı eser sebebiyle ortaya çıkan ziyanı tazmin edebiliyor.
Koçal, tüketicilere satın aldıkları eserin ekran imgelerini almalarını tavsiye ediyor
Koçal, bu üzere durumlarla karşı karşıya gelerek mağdur olan tüketicilere, satın aldıkları lakin ellerine ulaşmayan eserlerin ekran manzarasınü almalarını tavsiye ediyor. Bu imajla fiyat farkının talebi için, birinci ve son sipariş ortasında fazla vakit farkının olmaması halinde tüketici hakem heyetlerine başvurulabileceğini belirten Koçal, “Tüketici o ekran imgeleri ile Ticaret Bakanlığı Reklam Heyetine da şikayette bulunarak firma hakkında inceleme başlatabilir.” sözlerini kullanıyor.
Koçal, açıklamasının devamında ise şu formda kaydediyor:
Satıcı, eserin reklamında ya da görselinde sipariş anında yazılı rastgele bir teslim günü belirtilmiş ise o güne kadar, gün belirtilmemiş ise en geç 30 gün içinde eseri teslim etmek zorundadır. Stokta eser bulunmadığından para iadesi geç yapılmış ve para iadesi yapıldığında sitede birebir eser yeni fiyatla satışa sunulmuş ise yeniden Tüketici Hakem Heyetine başvurarak ortadaki farkı talep edebilir. Müracaatlarda kesinlikle eserin satışa sunulduğu ekranın imajlarının çekilmesi ve bunların çıktıları, varsa yazışmalar, gönderilen para dekontu üzere evrak müracaata eklenmelidir.
Bunlara ek olarak Koçal, sorunun toptan çözülmesi için bu üzere sebeplerle şikayet edilen firmaların satış yaptıkları platformdan çıkarılması için satış platformlarına da teklifte bulunuyor.
