Yalnızca ABD’de değil dünyanın her yerinde milyonlarca okuyucusu olan mecmuanın değerli bir saygınlığı bulunuyor. TIME’a kapak olmak birden fazla vakit itibarlı olsa da kimi vakit olumsuz izlenim bırakanlar da kapakta yer alabiliyor.
1923 yılında kurulan ve ABD’nin birinci haftalık haber mecmuası olan TIME’a kapak olan Türkler ortasındaki birtakım isimlere epey şaşırabilirsiniz. İşte kronolojik sırayla o isimler:
TIME Mecmuasına kapak olan Türkler:
Mustafa Kemal Atatürk – 24 Mart 1923
Mecmuanın birinci sayısı 3 Mart 1923’te yayımlandı, Atatürk birkaç sayı sonra TIME’a kapak olacak kadar dünyada konuşulmayı başardı. O yıl Türkiye Cumhuriyeti’ni binbir badire atlatarak kurması hayli ses getirdi.
Mecmua, Atatürk’e şu cümlelerle yer verdi: Mustafa Kemal Paşa; “Türk nerede kendisinin efendisidir?” tabirine, her zamanki “cehennemde” karşılığının yerine, “Türkiye’de” karşılığını vererek bu kelamın aksini ispat etti.
O hiç elbet çağdaş tarihin en büyük isimlerinden biridir ve artık Türkiye’nin kazandıklarına sahip çıkmaya azimli olarak Batı’nın bâtın güçlerine karşı duruyor.
Mustafa Kemal Atatürk – 21 Şubat 1927
TIME’ın kapağında tekrar yer alan Atatürk, bu kere genç ve dinamik Türkiye Cumhuriyeti’nin 4. yılında %8,5’lara varan bir büyüme yakalaması nedeniyle isminden kelam ettirdi. Dünyada artan totaliter rejimlere karşın ülkesinde demokrat ve cumhuriyetçi adımlar atması dünya kamuoyunu şaşırttı.
İsmet İnönü – 19 Mayıs 1941
II. Dünya Savaşı periyodunda Türkiye’nin savaşa girmemesindeki en tesirli isim olan ikinci cumhurbaşkanı İnönü, Atatürk’ten sonra TIME’a kapak olan ikinci Türk oldu. Kurtuluş Savaşı’nın 22. yıldönümünde, Nazi ordularının Fransa’yı ve Balkanlar’ı ilhak ettiği bir ortamda dergiye kapak oldu. Kapakta Turancı siyasetlere karşı “Allah’a çok şükür sağırım” tabirleriyle yer aldı.
Şükrü Saracoğlu – 12 Haziran 1943
Periyodun başbakanı Saracoğlu’na kapakta yer verilmesinin nedeni, ortalığın bir oldukça karışık olduğu o devirde hangi üstün gücün yanında olmaya karar vereceğiydi. Zira kararı, bölgeye getireceği yeni tertip için epeyce değerliydi.
II. Dünya Savaşı’nda geri çekilmeye başlayan Almanlara mı, Berlin’e ilerlemeye başlayan Sovyetlere mi, yoksa Pearl Harbour saldırısı nedeniyle ağır yaralı olan ABD’ye mi yakınlaşacaktı?
Adnan Menderes – 3 Şubat 1958
Türkiye’yi IMF ve NATO’ya sokan başbakan olmasıyla dikkat çeken Menderes, seçimlerin sonrasında ekonomik ve siyasal manada bir krize girmişti. Mecmua, onu şu cümlelerle anlattı: Güzel ya da makûs, Türkiye’nin bugünkü formunu Adnan Menderes verdi. Lakin vazife başında olduğu her yıl, Menderes daha otokratik, tenkide daha hassas oldu. Siyasetlerini sorgulayan herkese öfkeyle çıkışarak basını ve muhalefet partilerini baskıcı yasalar ile hapsetti.
Kenan Cihan – 29 Eylül 1980
Avrupa, Asya ve Güney Pasifik baskılarının kapağında yer verilen Kenan Cihan hakkında “Türkiye’yi bir ortada tutuyor” denildi ve darbeye giden süreç hakkında sekiz sayfalık bir yazı yazıldı. Sebebi bilinmeyen bir nedenden ötürü TIME’ın bu kapağı arşivinden çıkarıldı. Bu sayıyı şahsi arşivinde bulunduran bir Türk sayesinde ünlü kapak tekrar ortaya çıkarıldı.
Mehmet Ali Ağca – 9 Ocak 1984
Papa’ya suikast teşebbüsünde bulunan Ağca, o günlerde tüm dünyanın gündemindeydi. Papa’nın, buna karşın onu affetmesi epeyce konuşuldu ve “Neden Bağışladı?” başlıklı bir yazıda Papa’nın Ağca’yı affetmesinin mümkün nedenleri üzerinde duruldu.
Naim Süleymanoğlu – 3 Ocak 1988
Dünya rekorlarını birbiri gerisine kırıp madalyaları toplayan “Cep Herkülü”, Seul Olimpiyatları’nda gösterdiği üstün performans sonucunda “Herkes kazanır” başlığıyla TIME’a kapak oldu. Ayrıyeten Naim Süleymanoğlu devrin ABD lideri Reagen ile de yaklaşık bir saatlik bir görüşme yapmıştı.
Mine Karakaş – 15 Temmuz 2007
22 Temmuz seçimlerine bir hafta kalmışken yayımlanan mecmuada “Türkiye’nin ikilemi” başlığıyla türban sıkıntısına dikkat çekildi. Karakaş, Türkiye’de türbanla üniversiteye alınmadığı için ABD’de okuduğunu anlattı.
Mehmet Öz – 13 Haziran 2011
ABD’de bir epey tanınan olan “Dr. Oz”, Fox kanalındaki gündüz nesli programıyla düzgün bir reyting alıyordu. Mehmet Öz, kalın bağırsağında polip tespit edilmesinin akabinde kanser riskine karşı endişelerini anlattı.
Recep Tayyip Erdoğan – 17 Kasım 2011
Atatürk, İsmet İnönü, Adnan Menderes, Şükrü Saracoğlu’nun akabinde TIME’a kapak olan 5. Türk önder olan Erdoğan için atılan başlık “Erdoğan’ın Yolu” oldu. Türkiye’nin, bölgede Arap Baharı için giderek güçlü bir model oluşturduğunu ve Erdoğan’ın kendi gerçek bildiği yolda gittiği vurgulandı.
Recep Tayyip Erdoğan – 14 Mayıs 2018
Recep Tayyip Erdoğan, “Güçlü Adamın Yükselişi” başlığıyla Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Filipinler Devlet Lideri Duterte ile birlikte Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile birlikte mecmuanın kapağında yer aldı. Mustafa Kemal Atatürk’ten sonra dergiye iki kez kapak olan ikinci Türk başkan oldu.
Hasret Türeci ve Uğur Şahin – 8 Ocak 2021
“Aşı Devrimi” başlığıyla kapakta yer verilen iki Türk bilim insanı, kurucusu oldukları BioNTech firması ile COVID-19’a karşı tesiri ispatlanmış bir aşı geliştirerek bir anda tüm dünyanın dikkatini çekmişti. İkili daha evvel İngiliz finans mecmuası Financial Times ve Alman Der Spiegel üzere saygın mecmualara de kapak oldu.
