Takvimler 2003 yılını gösterirken Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu’na yani TÜBİTAK’a bağlı olan Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi’nde yani ULAKBİM’de bir takım toplandı. Periyodun en âlâ mühendislerinden oluşan bu takımın gayesi birinci yerli ve ulusal işletim sistemimizi geliştirmekti. Başardılar da. Pardus ismi verilen Linux tabanlı birinci işletim sistemimizin birinci sürümü 2005 yılında yayınlandı.
Bizim de haberlerini verdiğimiz üzere Pardus işletim sistemi süratle devlet kurumlarında yaygınlaştırılmaya çalışıldı ve teşvik edildi. Fakat 2011 yılına geldiğimiz vakit Pardus işletim sistemini oluşturan ana takım tasfiye edildi ve işletim sistemi hayatına sırf bir Linux dağıtımı olarak devam etmek zorunda kaldı. Neden bu türlü oldu sorusunun karşılığı tam olarak bilinmiyor lakin gelin bu sistemi biraz yakından tanıyalım.
Pardus nedir?
Pardus, 2013 yılında TÜBİTAK ULAKBİM bünyesinde oluşturulan bir takım tarafından geliştirilmeye başlanan ve birinci sürümü 2005 yılında yayınlanan Linux tabanlı birinci yerli işletim sistemimizdir. Pardus, başta devlet kurumları olmak üzere tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına Windows alternatifi olarak geliştirilmişti.
2011 yılında neden olduğu bilinmiyor lakin Pardus işletim sisteminin birinci sürümünü yani asıl yapıyı oluşturan mühendis grubu tasfiye edildi. Yaklaşık 35 bireyden oluşan mühendis grubunun ayrılması sonrası Pardus’a olan takviye büyük oranda geri çekildi. Günümüzde Pardus, Debian tabanı üzerinden bir Linux dağıtımı olarak hayatını sürdürüyor.
Pardus özellikleri nelerdir?
- Herkesin kullanımına açık ve büsbütün fiyatsızdır.
- Bilgisayar performansını arttırarak süratli bir kullanım sunar.
- Alternatiflerine nazaran çok daha inançlıdır.
- Birinci sefer bilgisayar kullanan bir kişi bile kolay kolay sistemi çözerek kullanmaya başlayabilir.
- Süratli ve kolay kurulmasının yanı sıra heyetim gerektirmeden bile çalışabilir.
- Dahili ve fiyatsız olarak gelen pek çok farklı yazılım ve program paketine sahiptir.
- Her kullanıcı kolaylıkla özelleştirebilir.
- Açık kaynak kodlu olması nedeniyle büsbütün şeffaftır.
- Türkçe başta olmak üzere pek çok farklı lisan takviyesine sahiptir.
Pardus işletim sisteminin sunduğu özelliklere baktığımız vakit bugün pek çok işletim sisteminde karşılaşmadığımız kadar cazip özellikler olduğu görülüyor. İnançlı ve süratli kullanımın fiyatsız olarak sunulmasının yanı sıra bir de bugün tonla para ödeyerek aldığımız program paketlerinin fiyatsız sunulması büyük avantaj.
Pardus nasıl kullanılır?
- Adım #1: Buradan Pardus yükleme belgesini bilgisayarınıza indirin.
- Adım #2: Belgeyi çalıştırarak DVD ya da USB bellek üzerinden bir heyetim medyası oluşturun.
- Adım #3: Heyetim medyası üzerinden Pardus’u deneyebilir ya da bilgisayarınıza kurabilirsiniz.
- Adım #4: Heyetim ayrıntılarını belge içindeki Heyetim Kılavuzu’nda bulabilirsiniz.
- Adım #5: Süreç tamam.
Pardus, Debian tabanlı bir Linux dağıtımı olduğu için var olan işletim sisteminizi silmeden ya da bilgisayarınıza format atmadan da kullanmanız mümkün. Üstteki adımları izleyerek kendinize bir suram medyası oluşturduktan sonra farklı bilgisayarlara bu medyayı bağlayarak Pardus işletim sistemini kullanmanız mümkün.
Pardus, tıpkı vakitte bir kurtarıcı olarak da misyon yapıyor. Örneğin bilgisayarınız çöktü ve içerideki tüm evrakları kaybettiğinizi düşünüyorsunuz. Açılış sırasında Pardus işletim sistemini çalıştırarak bilgisayarınızı açabilir ve içindeki tüm evraklara ulaşabilirsiniz. Bu açıdan Linux tabanlı pek çok sisteme benzeri bir özelliğe sahiptir.
Pardus sistem ihtiyaçları:
- Pardus 19.5 XFCE için;
- 1024 MB+ RAM
- 8GB+ disk alanı
- En az 800 x 600 çözünürlük takviyeli grafik işlemci
- 64-bit takviyeli 1.0 GHz+ işlemci
Pardus işletim sisteminin son sürümü olan Pardus 19.5 XFCE sürümünü kullanmak için bilgisayarınızın asgarî sistem ihtiyaçları bu halde. Üstte verdiğimi temas üzerinden Pardus işletim sisteminin öbür sürümlerini inceleyebilir ve bilgisayarınıza en uygun sürümü indirerek çabucak kullanmaya başlayabilirsiniz.
Pardus ile amaçlanan neydi?
Pardus projesinin TÜBİTAK üzere bir devlet kurumunda başlaması, bilhassa bu çalışmanın şimdi ortada yazılım öğrenin diyen kimse yokken başlaması sahiden ihtilal niteliğinde bir adımdır. Projenin birinci hedefi tüketici odaklı değildi. Başta okullar olmak üzere tüm devlet kurumlarında inançla ve fiyatsız olarak kullanılacak bir işletim sistemi oluşturmaktı.
Pardus projesi ile amaçlanan, şimdi 2005 yılındayken Türk halkını yazılım dünyası ile tanıştırmak ve dışa bağımlı olmadan kendi yazılım sistemimizi geliştirmekti. Ana takımda yer alan mühendisler, bugün Pardus’un Debian hatta Linux tabanlı olmasından bile rahatsızlar. Zira asıl yapılmak istenen kendi kendine yeten bir sistem oluşturmaktı.
Bu bağlamda ana takım uzun yıllar boyunca Pardus’u geliştirmek için kıymetli çalışmalar yaptı. Hatta ana takımın tasfiye edilmesinden sonra bile bugün proje hala TÜBİTAK ULAKBİM bünyesinde geliştirilmeye devam ediyor. Fakat eski dayanak maalesef artık verilmediği için bu türlü bir sistem kolay bir Linux dağıtımı olmaktan öteye geçemiyor.
Pardus projesi nasıl devam edebilir?
Sakın yanlış anlaşılmasın. Pardus projesi hala devam ediyor ve TÜBİTAK mühendisleri hala bu işletim sistemini aktüel gereksinimlere nazaran uyarlamaya devam ediyor. Epeyce güçlü bir altyapıya sahip Pardus 19.5 XFCE sürümü, işletim sisteminin son sürümü olarak hala indirebilir ve kullanılabilir durumda. Lakin eski gücünde değil.
Debian tabanlı olması, bu işletim sistemini muhtaç bırakıyor. Tıpkı yerli ve ulusal olarak tanıtılan lakin Google altyapısını kullanan arama motorları üzere. Şık bir arayüz tasarlayarak öteki bir taban kullanmak hiçbir teknolojiyi yerli ve ulusal yapmaz. Neredeyse 20 yıl evvel kazandığımız bu muvaffakiyet neden devam etmesin ki?
Yerli teknoloji firmalarımız olağanüstü eserler tasarlıyorlar. Yabancı ortaklı olsa bile yazılım geliştirme konusunda son derece başarılı şirketlerimiz var. Bir de her şeyin ana kaynağı olacak ve tüm bu teknolojiyi tek bir noktada birleştirecek güçlü bir işletim sistemi kursak ne hoş olur. Yerli teknoloji eserlerinde kullanılacak yerli bir işletim sistemi hayal değil, sadece biraz takviye istiyor. Birinci yerli arabamız TOGG neden Pardus ile çalışmasın?
Yıllar evvel ürettiğimiz yerli ve ulusal işletim sistemimiz Pardus hakkında bilmeniz gerekenleri ve bu projenin geleceğimizi nasıl şekillendireceğini anlattık. Geçmişten aldığımız güç ile bugünü şekillendirmemiz mümkün. Kâfi ki hakikat işi yapacak insanlarımıza yanlışsız imkanlar verebilelim.
