Yapay zekâ ile çalışan makineler, birçok alanda insanlara kolaylık sağlasa da büyük çoğunluk, bu makinelerin kendileriyle yer değiştireceğinden huzursuz oluyor. Doğal insan vücudundan çok daha gelişmiş özelliklerle tasarlanabilen bu makineler, teknoloji geliştikçe daha da âlâ hale geliyor ve tedirginliğin daha da artmasına sebep oluyor.
Elbette bu durumun güzel ya da makus olması, bakış açınıza nazaran değişiyor. Örnek olarak Avustralya Federal Mahkemesi, robotların da beşerler üzere mucit unvanı alması fikrine sıcak bakıyor. Şu vakte kadar bu fikrin karşısında durmuş olsa da son vakitlerde tarafını değiştiren Avustralya Mahkemesi, en sonunda yapay zekanın da mucit olabileceğini onayladı. Ama bu noktada ufak bir ‘ama’ bulunuyor.
Nereden çıktı bu fikir?
Surrey Üniversitesinde profesör olan Ryan Abbot tarafından 2019’da başlatılan The Artificial Inventor isimli proje, yapay zekâ ve yasanın yollarının kesişmesine odaklanıyordu. DABUS olarak isimlendirilen bir sistem için projenin başlamasıyla birlikte 2 patent müracaatında bulunulmuştu. Ayarlanabilir bir yemek kabı ve acil durum işaret ışığı olan icatların patentleri, mucit olarak DABUS’u gösteriyordu.
Dr. Stephen Thaler tarafından geliştirilen DABUS isimli sistem, sahip olduğu trilyonlarca ağ sayesinde büyük fikir ve icatlar öne sürebiliyordu. Ama Amerika başta olmak üzere birçok ülke, yapay zekanın mucit olamayacağını söyleyerek patent tekliflerini geri çevirdi.
Bunun üzerine davalar açan Thaler ve Abbott, son gelişmelerle birlikte bekledikleri sonuca yavaş yavaş ulaşacak üzere görünüyorlar.
“Bizim yarattıklarımız neden yaratmasın?”
Başlangıçta Avustralya da bu fikre karşı çıkıyordu. Ancak Avustralya Federal Mahkemesinden Jonathan Beach, bu durum karşısındaki tutumun değişmesine karar verdi. Beach’in vardığı karara nazaran DABUS, mucit olarak görülecek, lakin patent için aday olamayacak yahut başvuramayacak. Bu noktada patentin sahibi, DABUS’un geliştiricisi Thaler olacak.
Beach, yaptığı açıklamada kendi görüşüne nazaran yapay zekâ sisteminin yahut aygıtın mucit olarak tanınabileceğini söyledi. Kelamlarını, “İkimiz de yaratıldık ve yaratıyoruz. Bizim yarattıklarımız neden yaratamasın?” sözleriyle sonlandırdı.
Avustralya’nın bu karar değişiminde Güney Afrika’nın rolü olduğu düşünülüyor. Çünkü Beach’in kararını belirttiği günün öncesinde Güney Afrika, DABUS’u mucit olarak kabul etmişti. Husus hakkındaki niyetlerinizi yorum kısmında paylaşabilirsiniz.
