Atlardaki kemik kırılmalarının tedavisi ve düzgünleşme süreci kedi, köpek üzere küçük hayvanlara yahut insanlara kıyasla çok daha zordur. Ortalama 500 kg’lık yüke sahip bu cüsseli hayvanların bacaklarındaki kırıklar farklı cinslerde olabilmektedir.
Çatlamasına karşın modüllere ayrılmayan bir kemiğin tedavisi nispeten kolaydır. İki modüle ayrıldıysa ve deride açık bir yaraya neden olduysa tam kırık gerçekleşmiştir. Daha fazla kesime ayrıldıysa kesimli kırık gerçekleşmiştir.
Bacağının kırıldığından kuşku edilen bir atın röntgeni çekilerek durum tespiti yapılabilir.
Kırılan kemikler kaslarda ve sonlarda hasara neden olduysa önemli bir kırık var demektir. Bu bölgede kan akışı bozulabilir ve vakitle yaranın enfeksiyon kapma riski artar. Enfeksiyonu önlemek için verilmesi gereken antibiyotik ölçüsünün atın cüssesiyle hakikat orantılı olması gerekir, bu yüzden atlarda enfeksiyonu tedavi etmek bir oldukça zordur.
Kırılmanın gerçekleştiği andaki birinci müdahale çok kıymetlidir.
Bu kadar ağır bir hayvan, istikrarını sağlayabilmek için dört ayak üzerinde durmaya çalışacağı için refleks olarak kırık ayağının üzerine basacaktır, bu da kırığın daha da kötüleşmesine neden olacaktır. Meğer kedi ve köpek üzere hayvanlar üç ayak üzerinde durabilirler, ne yazık ki atlar bununla baş edemez.
Düzgünleşme sürecinde kırık bacağın hareket ettirilmemesi epey kıymetlidir.
Hasar alan bölgeye yük binmemesi gerekir ama atlarda bunun sağlanması epeyce güçtür. Haftalarca yatabilmeleri mümkün değildir. Düzgünleşme sürecinde at, tartısını öteki üç bacağına vereceği için sağlıklı toynaklarına fazla yük binecektir, bu da enfeksiyon oluşma riskini artıracaktır.
Sinemalarda silahla öldürme sahneleri çok yaygındır ancak bunların ekseriyetle veterinere uzak olan kırsal kesimde ve geçmiş yıllarda yaşandığını hatırlatmakta yarar var.
Atların bacak kırığı tedavisi hâlâ güç olsa da çağdaş tıp sayesinde geçmiştekine kıyasla vefat oranının azaldığını belirtelim. Tedavi edilemeyecek kadar önemli bir kırık olduğu görülürse ve iki farklı veteriner doktor hemfikir olursa iğneyle uyutma tercih edilebilir.
Kaynaklar: 1, 2, 3
