
Kepler’in Verilerinden Jüpiter’in Kayıp İkizi Çıktı
Gök bilimciler yeni ötezegenler ve mümkün yaşanabilir gezegenleri bulmak için incelemelerini uzay teleskoplarının elde ettiği bilgiler üzerinden yürütmeye devam ediyor. Bu bahiste başarılı işlere imza atan Kepler Uzay Teleskobu ise emekliliğinin üzerinden yıllar geçmiş olmasına karşın elde ettiği bilgilerle hala yeni keşiflerin altına imzasını atmayı başarıyor.
Kepler Uzay Teleskobu, uzayın sonsuz boşluğunda 2018 yılına kadar yaptığı keşiflerle çok sayıda ötegezegen keşfetmişti. Kepler Uzay Teleskobu’nun yıllar evvel kayıt altına aldığı bilgileri günümüzde incelemeye devam eden araştırmacılar, teleskobun farklı bir biçimde Jüpiter’e epey fazla benzeyen bir ötegezegen keşfetmiş olduğunu fark etti.
Kepler Uzay Teleskobu, bu gezegeni bulmak için adeta ‘kendini aştı’
Araştırmacılar Kepler’in 2016 yılında elde ettiği dataları incelerken hayli değişik bir şeyle karşılaştı. Kepler Uzay Teleskobu, o yıl içerisinde yaptığı keşiflerde olağanda kullanmadığı bir yol kullanarak Jüpiter ile neredeyse her açıdan birebir olan bir gezegenin bilgilerini kayıt altına almış. Kepler’in misyon mühleti boyunca 2.600’den fazla ötegezegen keşfettiği ve bunları bir gezegenle ortamızdan geçen gezegenin neden olduğu yıldızların parlaklık düşüşlerini tespit ederek yaptığı biliniyordu. Kepler’in K2-2016-BLG-0005Lb ismi verilen bu gezegen keşfinde ise farklı bir prosedür kullandığı ortaya çıktı.
Gezegen çok uzaktaydı ve teleskobun bu gezegeni keşfedilmesi epeyce zordu fakat Kepler, büyük kütleli bir cismin gezegenle ortamıza girmesi sonucu ‘yerçekimi merceği’ ismi verilen yolla bu keşfi gerçekleştirebildi. Araştırmacıları büyük bir şaşkınlığa uğratan ise hem Kepler’in yerçekimi merceği metodunu kullanabilmesi hem de gezegenin Jüpiter’e olan benzerliği oldu. Jüpiter’in kayıp ikizini keşfedilmek için Kepler, öteki bir gezegenin ortamıza girmesini bekledi ve yerçekimi merceği sistemi ismi verilen bu teknikle öteki gezegeni bir nevi büyüteç olarak kullanarak keşfini gerçekleştirdi. Araştırmacılar “Kepler’in bu tekniği kullanmak için tasarlanmadığını ve bunu yapmış olmasının epey şaşırtan olduğunu” söylüyor.
17.000 ışıkyılı uzaklıktaki Jüpiter’in kayıp ikizi!
Öte yandan Kepler’in olağanda yapmayacağı davranışları yaparak keşfettiği gezegene dönecek olursak; tıpkı keşfedilme kademesi üzere kendisi de hayli değişik. Jüpiter’in Güneş’e uzaklığıyla misal bir formda kendi yıldızından uzak durmayı tercih ediyor. Gezegenin kütle olarak da Jüpiter ile çabucak hemen tıpkı olması onu daha da enteresan kılıyor lakin uzaklığı sebebiyle şimdiye kadar hiçbir halde kendisini göstermemiş.
Artık Dünya’dan 17.000 ışıkyılı uzakta olan yeni gezegen ve çok daha fazlası için Kepler’in başladığı bu işi Roman ve Euclid devralacak. Araştırmacılar, Roman ve Euclid uzay teleskoplarını bu cins işler için optimize ederek, Kepler’in başlattığı gezegen sayımının tamamlanmasını sağlayacak.