Hatta bu biçimler onları gözümüzle takip etmek istediğimizde süratlice kaçarlar. Kaybolacaklarını umarak gözümüzü ovuşturduğunuzda daha da çoğaldıklarını görürüz.
“Yüzer noktalar”, “muşvolan” yahut “vitröz parçacıklar (floater)” olarak isimlendirilen bu unsurların teknik ismi Latincede “muscae volitantes”tir ve “uçan sinekler” manasına gelir. Uçuşan cisimlerin algılanması ise “miyodizopsi” olarak isimlendirilir. Pekala bunlar tam olarak nedir ve nasıl oluşurlar?
Evvel tasaları giderelim, bunlar gözümüze yapışan minik canlılar yahut toz üzere ziyanlı unsurlar değildir.
Bunlar gözümüzün iç kısmının “kusurlu” diyebileceğimiz yapısından kaynaklanır. Gözümüze giren ışığın yolu üzerinde çeşitli küçük kimyasal parçacıklar bulunur, işte o gördüğümüz gizemli şeyler aslında bunların gölgelerinden ibarettir.
Bu kimyasallar; gözümüzün içinde bulunan jelimsi vitröz sıvı içerisindeki kırmızı kan hücreleri, öbeklenmiş protein yumakları yahut ağırlaşmış doku kesimleridir. Bunların %99’u sıvıdır, %1’i katıdır.
Yaşlandıkça bu unsurların sayısı artabilir. Zira vitröz sıvı opaklaşmaya, sıvılaşmaya ve bozulmaya başlar. Bu unsurlar bunun da tesiriyle daha kolay birleşip büyüyebilirler. Gözdeki çeşitli bozulmalar, kimi ilaçların yan tesirleri de buna sebep olabilir.
Pekala neden onları takip ettiğimizde süratlice kaçarlar?
Olağanda gözümüzün içindeki sıvıda yavaş yavaş sürüklenirler ancak süratli bir göz hareketi yaptığımızda sıvıyı da harekete geçirdiğimiz için bu unsurlar de süratten etkilenir. Hatta göz hareketini bir anda durdurduğumuzda bu hususlar bir ölçü daha yavaşça süzülür ve bir müddet sonra dururlar. Bazen bölünebilirler ya da birleşebilirler, bu durum nedeniyle canlı oldukları düşünülür lakin cansız hususlardır.
Bu yüzer noktalar retinaya ne kadar yakınsa o kadar net görünürler.
Hususların kendisini değil gölgelerini gördüğümüzü belirtmiştik. Bir el feneriyle duvar ortasına elimizi koyduğumuzda elimizi duvara yaklaştırdıkça gölge de daha koyu olur. İşte bu unsurların netliği de bu durumla misal bir biçimde değişir.
Çok parlak bir beyaz yüzeye, güneşli bir günde kar birikintilerine, parlak gökyüzüne baktığımızda bunları daha rahat görebiliriz. Bakılan art planın düzgün ve tek renk olması kıymetli. Aydınlıkta göz bebeği küçüleceği için imaj de netleşecektir.
Şayet bu imajlar rahatsız edecek kadar fazla ve sıksa bir uzmana danışabilirsiniz, önemli hastalıkların belirtisi olabilir.
Vitrektomi isimli metotta bu yapılar bir emiciyle alınır, vitreoliz isimli formülde ise lazer tedavisi uygulanır.
Kaynaklar: 1, 2, 3, 4