Hubble Uzay Teleskobu’na tahminen 10 milyar dolar ve 25 yıl yatırım yapmış olan NASA, teleskopları atmosferin üstüne çıkarmanın çok daha ucuz bir yolunu bulmuş olabilir. NASA’nın yeni uçan teleskop projesi, Nisan 2022’de başlayacak. SuperBIT olarak isimlendirilen yeni teleskop projesi birinci seferinde eksiksiz çalışmasa bile, geliştirmek için birçok imkana sahip.
Çapı 2,4 metre olan Hubble Uzay Teleskobu’nun birincil aynası, Dünya tabanlı büyük teleskoplardan çok daha küçük olmasına karşın, atmosferik bozulmalar olmadığı için çok daha net bir imaj sağlıyor. Fakat uzay tabanlı teleskoplar hem çok yüksek maliyetli, hem de bozulduklarında tamiri son derece güç ve değerliye geliyor. Bu yüzden her şeyin birinci seferde kusursuz bir halde çalışması gerekiyor. Ama SuperBIT projesinde maliyetler çok daha düşük ve yanılgıya çok daha fazla tolerans gösterilebiliyor.
SuperBIT teleskoplarının mantığı, onları balonlarla uçurmak. Balonlar, Dünya atmosferinin yüzde 99,5’inin üzerine çıkabiliyor ve teleskoplara neredeyse Hubble kadar net bir görüş sağlıyor. Bununla birlikte, önlerinde iki büyük mahzur var. RAS Ulusal Astronomi Toplantısı’nda bir bildiri sunacak olan Toronto Üniversitesi’nden doktora öğrencisi Mohamed Shaaban, bunların üstesinden gelindiğine dair deliller olduğunu ve yeni bir astronomik çağın açılmak üzere olduğunu söylüyor.
Birinci sorun rüzgar… Rüzgarlar balonları çok fazla etkiliyor ve imgelerin netliğini bozacak sarsıntılara neden oluyor. Bununla birlikte, 2019’da yapılan bir test uçuşunda, 50 santimetrelik bir aynanın, bir saat boyunca bir derecenin otuz altı binde birinden daha az kusur ile sabit tutulması mümkün oldu. Sonuçta da ortaya aşağıdaki üzere çok kaliteli bir imaj çıktı:
İkinci sorun ise şu: Ne yazık ki, helyum balonları basınç kaybediyor ve yalnızca birkaç gece süren uçuşlar mümkün oluyor. Yeni geliştirilen SuperBIT balonu ise havada aylarca asılı kalabiliyor. SuperBIT, Wanaka Yeni Zelanda’dan fırlatılacak ve 40 kilometre yükseklikten Dünya etrafında birkaç cins atabilecek.
Pillerini gündüz güneş panelleri ile şarj edecek ve bütün gece fotoğraf çekecek. 5 milyon dolarlık misyon maliyeti, geniş alan görüntüleme üzere farklı kullanımlar için optimize edilmiş birden çok sürüme sahip olma seçeneğini de beraberinde getiriyor. Balonla gönderilen teleskopların tek eksik noktası ise, Dünya ısısından ötürü kızılötesi görüntüleme yeteneğine sahip olmamaları.
